Τάσος Θεοφίλου, Η φυλακή, Αντίποδες, Αθήνα 2025.
Ο Τάσος Θεοφίλου εγκλείστηκε για πέντε χρόνια στις φυλακές (3,5 χρόνια στου Δομοκού, 1,5 στου Κορυδαλλού), από το 2012 έως το 2017, για μια κατηγορία που τελικά κατέπεσε. Το βιβλίο του Η φυλακή είναι μια περιγραφή της ζωής στη φυλακή, και των παραλλαγών της στα διάφορα σωφρονιστικά ιδρύματα, χωρίς κορόνες κι εξάρσεις· μια περιγραφή που μοιάζει με απλή καταγραφή. Αν υπάρχουν κάπου θαυμαστικά ή ερωτηματικά στις φράσεις του, είναι υπόρρητα ꟷ κρυμμένα βαθιά σ’ έναν λόγο ξεκάθαρο. Εκεί που ένας δημοσιογράφος, στοχεύοντας στο θυμικό του αναγνώστη, θα επεδίωκε ίσως να σοκάρει, κι από την άλλη ένας λογοτέχνης θα έντυνε τις περιγραφές με μιαν «ατμόσφαιρα», ο Θεοφίλου απλώς λέει: αυτό κάνεις στη φυλακή το πρωί, αυτό το μεσημέρι, αυτό το βράδυ· το τάδε σου κάνουν, το δείνα πράττεις εσύ. Και νιώθεις, λίγο λίγο, ετούτος ο καταγραφικός λόγος, αυτός που ποτέ δεν έχουν τα δελτία ειδήσεων, να τρυπώνει με την αλήθεια του κάτω απ’ το πετσί σου. Στον βαθμό που το βίωμα μπορεί να γίνει λόγια, το συναισθάνεσαι. Τις μυρωδιές, την πλήξη, τις ημέρες, τον αναγκαστικό συγχρωτισμό, τις προσβολές, τις διακυβεύσεις, τις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων που άκοντες βρέθηκαν μαζί σε λίγα τετραγωνικά, την ομαδικότητα, τις ιεραρχίες ꟷ όλες τις λογής λογής όψεις αυτού του «αντεστραμμένου κόσμου». Ως κι ο τίτλος, ακόμα, δεν βοά: Η φυλακή ꟷ έτσι απλά. Σε λίγες, λιτές σελίδες, όπου το κείμενο συνυπάρχει με έγχρωμες φωτογραφίες από τη φυλακή, τους χώρους της, τραβηγμένες με κινητό από τον Θεοφίλου και άλλους, λέγεται τελικά κάτι που το καταλαβαίνεις, κι ας μη βιώνεται αν δεν το έχεις ζήσει. Θα το συγκατέλεγα στα απαραίτητα βιβλία.
⸙⸙⸙
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Εικαστικό: ©Gilbert Garcin. Δείτε τα περιεχόμενα του δέκατου πέμπτου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]
