Από την ιστορία στη μυθοπλασία
Τίνα Κουτσουμπού, Χλομά βουνά. Στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου, ΑΩ Εκδόσεις, 2023.
Η συγγραφέας Τίνα Κουτσουμπού, πολύπλευρο πρόσωπο με δημοσιογραφική πείρα και χρόνια συμμετοχή στον ημερήσιο Τύπο, συμμετέχοντας ταυτόχρονα και σε συλλογικά έργα ημερολογίων και ανθολογιών, επιχειρεί ένα σπουδαίο λογοτεχνικό άνοιγμα στον χώρο της μυθοπλασίας, της ιστορίας και της βιωματικής απεικόνισης των ηρώων του βιβλίου της Χλομά Βουνά. Αυτό το κάνει με συναισθηματική ευθύνη και παρρησία, περισώζοντας γεγονότα και σελίδες της ιστορίας, στο πρόσωπο του Θεοντόρ Χρηστομάννου και των συμπρωταγωνιστών του, αποδεικνύοντας και προβάλλοντας στο πρόσωπό του τον διαχρονικό οίστρο του Έλληνα να διεισδύει πνευματικά, εργασιακά και κοινωνικά στην αναμόρφωση και τουριστική κατόπιν προβολή της δεύτερη πατρίδας του, στην περιοχή των Δολομιτών, στις Άλπεις της βόρειας Ιταλίας.
Η συγγραφέας με πνεύμα ψυχικής κι εκδοτικής ζωντάνιας γεφυρώνει τόσο τη ζωή στην Ελλάδα και στο Τιρόλο, με την έγνοια της μελέτης και της απόδοσης ιστορικών πληροφοριών, όσο και προβάλλει την ενέργεια και την αυτόβουλη προσφορά του Χρηστομάννου στην εκπληκτική, με τα χρόνια, ανασυγκρότηση και ανάδειξη της σπάνιας φυσικής ομορφιάς του Τιρόλου και της τουριστικής χρησιμότητας και ωφελιμότητας για τον ντόπιο πληθυσμό.
Το βιβλίο πρωτοξεκινάει με τις ομορφιές της Καλαμάτας και της Κορώνης, των λιμανιών της περιοχής, την αγροτική παραγωγή και του μεταξιού που θα προσδώσει στη Μεσσηνιακή γη όλο το πλουτοφόρο εύρος της κοινωνικής και εργασιακής επιβίωσης. Ακολουθούν ιστορικά γεγονότα, η σχέση μας με την Ευρώπη και τη Βιέννη, η ανασύνταξη της ελληνικής επιχειρηματικότητας και βιομηχανίας. Η συγγραφέας περιηγείται νοερά τη Βενετία, το Μεράνο, τα γραφικά χωριά των Δολομιτικών Άλπεων με τα βλέμματα της Αρετής και του Περικλή. Κεντρικό πρόσωπο φυσικά ο Χρηστομάννος, δίκαιος, ευφυής, πρακτικός, εργατικός, φιλικός προς όλους και γενναιόδωρος. Στο βιβλίο υπάρχει μια συγκρίσιμη και πολλαπλή ομορφιά, μεσσηνιακής γης και των Άλπεων. Δεύτερο πρόσωπο μετά τον Χρηστομάννο, ο Περικλής Μαντούδης, που αναδεικνύεται η εκτός Ελλάδας άνοδός του στο Εμπορικό επιμελητήριο της Βιέννης. Τα μαθήματα φιλίας και έρωτα της Αρετής δικαιώνουν στο πρόσωπό της την πολυμάθεια των Ελλήνων και το πρακτικό τους πνεύμα. Δραστήριο μέλος και δεξί χέρι του Χρηστομάννου ο Κουρτ, εφευρετικός επίμονος και δραστήριος. Εμφανίζεται ο Μάσσιμο Περίνι, ο ανορθόδοξος κληρονόμος, με την περιπετειώδη ζωή του (χαρτοπαιξία, εκβιασμοί, απάτη, κλοπή, πλαστογραφία).
Ακολουθεί ο γάμος και η λιτή τελετή του ενθουσιώδους Περικλή και της πανέμορφης Αρετής, με ξέχειλη τη συγκίνηση όλων των Ελλήνων της παροικίας αλλά και με χαρά και διάθεση για τη ζωή, αλλά και η ενθουσιώδης επιστροφή στα πάτρια του Περικλή και της Αρετής, στην Καλαμάτα των παιδικών τους χρόνων. Η αναγνώριση της ιδιοφυΐας του Χρηστομάννου και η επιχειρηματική του ικανότητα, η επιστροφή στη Βιέννη του Περικλή και της Αρετής και η βαθιά ικανοποίηση όλων, για την ίδρυση της Ένωσης των Ξενοδόχων. Η συγγραφέας Τίνα Κουτσουμπού επαγρυπνεί για το ενδιαφέρον του αναγνώστη με την προσεκτική εξέλιξη των γεγονότων.
Η γλώσσα είναι εύπεπτη, ευανάγνωστη και καλά δομημένη, για τέτοιου είδους μυθοπλασία ιστορικών γεγονότων, παράθεσης και αρχιτεκτονικής αφηγηματικής και εκδοτικής παρουσίας. Οι διάλογοι είναι σύντομοι, τα βιογραφικά και ψυχογραφικά στοιχεία των ηρώων ολοκληρώνουν, στα χνάρια του Χρηστομάννου, τις επιμέρους διηγήσεις και αποτελούν ένα εκφραστικό, ηθογραφικό και συγκινητικό αποτέλεσμα.
Οι εργασίες ανοικοδόμησης του ξενοδοχείου Καρέτσα ξεκινούν, παρά τα εμπόδια και τις διαφωνίες των κατοίκων, καθώς και η διάνοιξη του δρόμου των Δολομιτών. Ακολουθούν η αδρή χρηματοδότηση του έργου, οι παρεμβάσεις για την κατασκευή καταλυμάτων στις κοιλάδες των βουνών, οι μεσολαβητικές και ευοίωνες προσπάθειες του Θεό, που ανακαίνισαν ριζικά την περιοχή των Άλπεων.
Πρωταγωνιστικός παράγοντας και το άγρυπνο μάτι της υλοποίησής τους ο Χρηστομάννος, με τον θάνατό του άφησε ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Κανείς άλλος δεν ευεργέτησε, όσο αυτός, τα χωριά του Τιρόλου. Άφησε ένα νοικοκυρεμένο τοπίο ζωντανό, τιθασεύοντας το δυσπρόσιτο βουνό και τις ιδιαιτερότητές του, έδωσε ζωή και ψυχή στην περιοχή. Η συγγραφέας τήρησε με απόλυτη συνέπεια την αφηγηματική ροή του βιβλίου, δικαιώνοντας απόλυτα την ευρηματικότητα και την προσωπική προσφορά του Χρηστομάννου και των συνεργατών του. Άλλαξαν επαγγελματικά, κοινωνικά και τουριστικά την περιοχή των Δολομιτών και την ευρύτερη περιοχή των Άλπεων. Το ελληνικό δαιμόνιο, διαχρονικό και αείζωο, τροφοδότησε και τροφοδοτεί τα κοινωνικά πράγματα όπου κι αν βρίσκεται.
⸙⸙⸙
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Ζωγραφική: ©Wim Blom. Δείτε τα περιεχόμενα του δωδέκατου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]
