Η Αθηνά Βογιατζόγλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, έχει ασχοληθεί συστηματικά με τον Σικελιανό και τον Κοτζιούλα, έχει γράψει για ποιήματα των Λαπαθιώτη, Ουράνη, Σκαρίμπα, Εγγονόπουλου, Ελύτη, Ρίτσου, κ.ά., και τώρα, στα 54 της χρόνια, αποφασίζει να εκδώσει την πρώτη της ποιητική συλλογή. Η ηλικία παίζει ρόλο, γιατί τούτη η πρώτη συλλογή δεν είναι ένα ογκώδες βιβλίο που συγκεντρώνει την παραγωγή –δημοσιευμένη ή αδημοσίευτη, δεν το γνωρίζω– δεκαετιών, αλλά απεναντίας είναι ένα λεπτό βιβλιαράκι με μόλις 23 μικρά ποιήματα. Υπό το βάρος των ποιητών που ’χει μελετήσει, δεν αναμετριέται μαζί τους αλλά αντίθετα –αυτή την αίσθηση έχω– φτιάχνει ένα καταφύγιο απ’ αυτούς, ένα προφυλαγμένο μέρος όπου δεν θα τους βλέπει και δεν θα τη βλέπουν. Μονάχα ο Σικελιανός καταφέρνει να τρυπώσει σε ένα δίστιχο στο ποίημα «Λίλιθ» (Γιατί πιστεύω πως σ’ εκείνα τα γοβάκια θα μπορούσες / να ’χες χωρέσει τον Σικελιανό) και ακόμα και σε τούτη τη φευγαλέα αναφορά υπάρχει ειρωνεία, όχι προς τον Σικελιανό, αλλά τρυφερή αυτοειρωνεία. Αυτοειρωνική είναι με έναν τρόπο όλη η συλλογή, τα Ερωτοπαίγνια, γιατί τι άλλο είναι, παρά ειρωνικό, το να φτιάχνεις με υλικό την ποίηση ένα καταφύγιο από την ποίηση με την οποία ως νεοελληνιστής έχεις αναμετρηθεί μια ζωή. Και δεν είναι μονάχα αυτό το δίστιχο τρυφερό· τρυφερά είναι όλα τα ποιήματα της Βογιατζόγλου – τρυφερά και προσωπικά. Μιλούν για εραστές, πατέρες, συζύγους, γέννες, μιλάνε για όλα αυτά κάπου με μελαγχολία, κάπου μ’ έναν απαλό πόνο που κάποτε βαθαίνει. Αρκετά είναι κρυπτικά – μα ειδάλλως τι καταφύγιο θα ήταν αυτό; Το τελευταίο έχει τίτλο «Cellophane»:
Καλά περνούσα με τις σκοτεινές κηλίδες μου,
τις δήθεν αστρικές,
με τις φακίδες και τα ερωτηματικά
που λέρωσαν τόσο χαρτί επίμονων
εραστών.
Προς τι οι διαφάνειες; Με κυρίεψε
ο δαίμονας της ανθρωπιάς.
Ας γινόμουν τουλάχιστον καθρέφτης
σε σαλόνι.
Όχι αυτό το σελοφάν. Που κανείς δεν ξέρει
πόσο επίπονα είναι χειροποίητο.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: Peter Turnley. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.]
