Το νέο εκδοτικό εγχείρημα του Στάθη Ιντζέ ονομάζεται «ενύπνιο» και μέσα από τις νέες αυτές εκδόσεις διαβάσαμε το βιβλίο του σέρβου συγγραφέα Λάζα Λαζάρεβιτς Στις όχθες του Σάβου, σε πρόλογο και μετάφραση του Βλάνταν Τζόρτζεβιτς, που μας ενθουσίασε ιδιαίτερα.
Πρόκειται για μια εξαιρετική συλλογή τριών διηγημάτων, που αν και έχουν χαρακτήρα τοπικό εντούτοις αφορούν και πετυχαίνουν την ταύτιση με όλη την ανθρωπότητα. Οι χαρακτήρες, τα τοπία, η γραφή του Λαζάρεβιτς θυμίζουν τον δικό μας Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη αλλά και τους μεγάλους ρώσους κλασικούς συγγραφείς. Η εστίαση στην ψυχική διάθεση του ατόμου και της εποχής μέσα στο οποίο κινείται, η επικέντρωση στα αίτια της συμπεριφοράς τους διακρίνεται από μια προσέγγιση γεμάτη ευλάβεια, ευγένεια, ευαισθησία και μοναδική εμβάθυνση.
Στο διήγημα «Στις όχθες του Σάβου», διαβάζουμε για την ιστορία ενός στρατιώτη, που επιστρέφει σπίτι του ακρωτηριασμένος. Στο λιμάνι τον περιμένει ο πατέρας, ο οποίος μέχρι την τελευταία στιγμή καμαρώνει στον λοχαγό που βρίσκεται δίπλα του στον ντόκο, για τα δυνατά και εργατικά χέρια του γιου του.
Στο διήγημα «Πρώτη φορά με τον πατέρα στον όρθρο», έχουμε να κάνουμε με έναν οικογενειάρχη, ευκατάστατο έμπορο, που παθιάζεται με τη χαρτοπαιξία και τα βράδια παίζει την τύχη της γυναίκας και των παιδιών του πάνω στην πράσινη τσόχα. Η μοιραία ανατροπή είναι αυτή που ισοπεδώνει αλλά παράλληλα ανασταίνει τον εθισμένο άντρα.
Το τρίτο διήγημα έχει τίτλο «Στο πηγάδι» και η συγκινητική και διδακτική αυτή ιστορία της μικρής Ανόκα και του νεαρού Αρσένη ξεκινάει από τον έρωτα και τον εγωισμό και καταλήγει, με έναν πολύ έξυπνο και συνάμα λυτρωτικό τρόπο, στην ταπείνωση και την αγάπη.
Ο Λάζα Λαζάρεβιτς εκτός από συγγραφέας ήταν ψυχίατρος και νευρολόγος και η προφανής εισαγωγή της επιστήμης του στη λογοτεχνία εμπλούτισε τόσο τα λιγοστά γραπτά που πρόλαβε και μας άφησε όσο και ολόκληρη τη σερβική λογοτεχνία. Και αυτός, όπως και ο Άντον Τσέχοφ, (γιατροί και συγγραφείς και οι δύο) απεβίωσε σε μικρή ηλικία (39 ετών) από φυματίωση.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: Wolfgang Suschitzky. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.]
