ΗΡΩΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΠΛΑΣΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΡΗΧΑ Ή ΛΙΜΝΑΖΟΝΤΑ ΝΕΡΑ
Κώστας Ακρίβος, Τελευταία νέα από την Ιθάκη, Μεταίχμιο, Αθήνα 2016.
Ο Κώστας Ακρίβος είναι συγγραφέας που πάντα κάτι έχει να πει και το κυριότερο, ψάχνει να βρει έναν δραστικό τρόπο για να το κάνει. Είτε επιλέξει τη μεγάλη είτε τη μικρή φόρμα, το αποτέλεσμα είναι πολύ ενδιαφέρον. Αυτή τη φορά τα αρχικά ερεθίσματά του από την ομηρική Οδύσσεια, μπολιάζοντας γόνιμα τη φαντασία του, μετασχηματίζονται σε μικροαφηγήσεις με θέματα που αφορούν τη νεότερη ιστορική μας πραγματικότητα ή την καθημερινότητά μας (καλύπτοντας ένα χρονικό φάσμα από τα βυζαντινά χρόνια ή και παλιότερα και φτάνοντας μέχρι και τον βασανισμό του λαού μας απ’ τους τροϊκανούς…). Ανάμεσα στο μακρινό παρελθόν που χάνεται στο μύθο και στο σκληρό παρόν που διανύουμε ανακαλύπτει αναλογίες και μυστικές συνδέσεις και τις αποτυπώνει με πένα που πάλλεται από συγκίνηση, προσφεύγοντας ενίοτε στη δύναμη του ντοκουμέντου ή χρησιμοποιώντας την ειρωνεία. Θα ήθελα να επικεντρωθώ στα εξής χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης γραφής του: Πρώτον στην επιδεξιότητά του στον χειρισμό της γλώσσας μας, η οποία αναδεικνύεται στα χέρια του ένα εξαιρετικά εύπλαστο και εκφραστικό όργανο. (Αξιοσημείωτη λ.χ. η προσπάθεια να αποδοθεί, σε πρώτο πρόσωπο και με το ανάλογο γλωσσικό ιδίωμα, η αφήγηση του Θ. Κολοκοτρώνη, ώστε ν’ αποκτήσει αμεσότητα και να διαγραφεί πιο έντονα η συναισθηματική κατάσταση του τραγικού πατέρα – Λαέρτης, ο πατέρας).
Σε ένα δεύτερο επίπεδο ο συγγραφέας ζωντανεύει με συναρπαστικό τρόπο τις προσωπικές ιστορίες κάποιων ηρώων (γνωστών ή αγνώστων) που η δράση τους εμπλέκεται με τη συλλογική ιστορία αυτού του τόπου, αποκαλύπτοντας έτσι και τον καίριο ρόλο που διαδραμάτισαν στη διάρκεια σημαντικών ιστορικών περιόδων και κρίσιμων γεγονότων. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν: Η αφήγηση της αναρρίχησης του Βασιλείου του Α’ (Αγαμέμνονας, ο αρχηγός), ο βίος και η πολιτεία του δωσίλογου Γ. Πούλου (Αντίνοος, ο μνηστήρας), το ημερολόγιο ενός εθελοντή (Μ. Χριστουλάκη) στους βαλκανικούς πολέμους (Ελπήνορας), ένα θερμό επεισόδιο στα ελληνοαλβανικά σύνορα το 1923 (Αχιλλέας ο αθάνατος), Εύμαιος ο πιστός, Λευκοθέα η νεράιδα (για τον γιατρό Π. Κόκκαλη), Οδυσσέας the one (σχετικά με τον Σλιμ Γκέιλαρντ), Ποσειδώνας ο εκδικητής. Στο διαχρονικό «συνταξίδεμα» όλων αυτών των ηρώων που επιχειρείται, χάρη και στην αντικειμενική στάση που υιοθετεί ο συγγραφέας, ο αναγνώστης αφήνεται να κρίνει μόνος του για τον θετικό ή τον αρνητικό τους ρόλο.
Να υπογραμμίσουμε τέλος ότι, όπως συμβαίνει και με τα υπόλοιπα βιβλία του Κ. Ακρίβου, δεν λείπει κι από το τελευταίο το μοραλιστικό στοιχείο, δηλ. της ανθρώπινης ζεστασιάς και αλληλεγγύης, που χαρακτηρίζει εν γένει την οπτική του, ιδίως όταν αναφέρεται σε κακοπαθημένους ανθρώπους, όπως οι απανταχού πρόσφυγες και μετανάστες (π.χ. στα διηγήματα: Ερμής, ο αγγελιαφόρος και Οι σύντροφοι του Οδυσσέα).
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Ζωγραφική στη στάση: Gonzalo Borondo.]
