Σταῦρος Ζουμπουλάκης, Ὑπό τό φῶς τοῦ μυθιστορήματος, Πόλις, Ἀθήνα 2015.
Ἐνῶ ἡ μεταβάση στή νεωτερικότητα σφραγίζεται ἀπό τήν ἐν εἴδει προπομποῦ ἐμφάνιση τοῦ μυθιστορήματος, μέ τόν ἰδαλγό ἀπό τή Μάντσα πού «ἀποφασίζει νά ζήσει ὡς ἱππότης ὅταν ἡ ἱπποσύνη ἔχει πιά τελειώσει», οἱ θεωρητικοί τοῦ μυθιστορήματος φαίνεται, στή συντριπτική τους πλειονότητα, νά ἀγνοοῦν τή σημασία τοῦ χριστιανικοῦ πολιτισμοῦ τῆς Εὐρώπης γιά τό μυθιστόρημα. Πράγματι, ἡ σύγχρονη θεωρία τοῦ μυθιστορήματος ἀπό τόν Μπάρτ καί τόν Μπλανσώ ὥς τόν Κούντερα –μέ τήν ἀξιοσημείωτη ἐξαίρεση μόνο τοῦ Μισέλ ντέ Σερτώ–, συμπεριλαμβανομένων καί τῶν πολυάριθμων μαθητῶν τους, διαλαλεῖ σέ ὅλους τούς τόνους τήν ἀνοιχτότητα τοῦ μυθιστορηματικοῦ εἴδους ἀπέναντι σέ ὅλα τά ἐρωτήματα πλήν ἑνός: τοῦ ἐρωτήματος γιά τόν Θεό. Εἶναι ὅμως πράγματι ὁ Θεός ξένος πρός τό μυθιστορηματικό σύμπαν καί πρός τά ἐρωτήματα πού μέ μοναδικό, εἶναι ἀλήθεια, τρόπο θέτει τό μυθιστόρημα; Ἕνας σχετικιστής ἤ ἀγνωστικιστής θά μποροῦσε νά ἀπαντήσει καταφατικά μέ τό ἐπιχείρημα ὅτι τό ἐρώτημα τοῦ Θεοῦ ἀνήκει στά ἀναπάντητα ἤ δυσαπάντητα ἐρωτήματα. Ἀναπάντητο ἤ δυσαπάντητο ὅμως δέν σημαίνει ἀδιάφορο. Στό Ποιός Θεός καί ποιός ἄνθρωπος;, ὁ Σταῦρος Ζουμπουλάκης μιλοῦσε γιά τά «ἄλυτα καί ἀναπάντητα ἐρωτήματα [πού] κατεξοχήν διασώζουν τήν ἀνιδιοτέλεια καί τήν ἀξιοπρέπεια τοῦ πνεύματος». Πῶς ὅμως ρωτᾶ τό μυθιστόρημα γιά τόν Θεό; […]
[Ἡ συνέχεια τῆς πολυσέλιδης κριτικῆς μελέτης τοῦ Μιχάλη Πάγκαλου στο Φρέαρ, τχ. 14 πού κυκλοφορεῖ. Ὑπενθυμίζουμε ὅτι ἡ ὕλη τοῦ ἔντυπου περιοδικοῦ εἶναι ἐντελῶς ἄλλη ἀπό τήν ὕλη πού δημοσιεύεται καθημερινά στήν ἱστοσελίδα μας.]
