Α.Κ. Χριστοδούλου,
Ο Κινέζος
Πλανόδιον/Σύρτις
Έχει κάτι απ’ την απνευστί βιωμένη μαγεία μιας νοσταλγικής, παράδοξης ιστορίας ενός Αμερικανού συγγραφέα σαν τον Ρέι Μπράντμπερι, αυτήν την αίσθηση αγορίστικης αναπόλησης ενός παρελθόντος χρόνου όπου τα πάντα ήταν θαυμαστά, τούτος ο Κινέζος του Α. Κ. Χριστοδούλου, Βολιώτη συγγραφέα και ποιητή, και μάστορα μεταφραστή του Μόμπι Ντικ του Χέρμαν Μέλβιλ. Στο Βόλο του ’50, στον «ντουσεμέ» της Ερμού, σκάει μύτη ένας πρωτεϊκός Κινέζος («κανείς δεν μπορούσε να πει αν το “πράγμα” εκείνο ήταν βρέφος, έφηβος, μεσόκοπος ή γέρος – στην αρχή ή στο τέλος της παιδικής ή προχωρημένης ηλικίας») κι ανοίγει ένα φυτοκομείο, κάνει θαύματα φτιάχνοντας φυτά μπονζάι . Οι πάντες αγαναχτούν «για το θράσος του ανατολίτη με τ’ ακάθαρτα πνευμόνια να αναπνεύσει το λαγαρισμένο αέρα μιας χριστιανικής αγοράς», οι πάντες περνούν μολοντούτο από το φυτώριο του Κινέζου, οι πάντες αναρωτιούνται «ποιος μπαγαπόντης ήταν ο ασιάτης αυτός που ήξερε τρόπους να σμικρύνει της διαστάσεις των φυτών, γυρίζοντας δέντρα με κορμούς εκ Θεού γιγάντιους, σε τρομακτικές μινιατούρες στρεβλωμένες σε δακτυλιδένιους χαλκευμένους δίσκους» – και μαθαίνουμε πως άνομος στόχος του Κινέζου αυτού Φάουστ ήταν να «έρθει μια νύχτα σε συναλλαγή με το διάβολο – να πουλήσει την ανόσια ψυχή του με αντάλλαγμα μία τέλεια συρρίκνωση». Το πρώτο μέρος είν’ η καθεαυτό ιστορία, το δεύτερο είν’ «εξηγητικό», για το πώς έφτασε η ιστορία στ’ αφτιά του αφηγητή, σαν «κατάρα» που τον στοίχειωνε έκτοτε.
Οι προτάσεις της μικρής αυτής νουβέλας είναι διαλεχτές, γραμμένες με προσοχή λέξη λέξη, μ’ αγάπη για τη γλώσσα. Μα, και κάτι παραπάνω. Η γλώσσα και η όψη της μοιάζει για τον κύριο Χριστοδούλου να είναι όχι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος, μα η μία μοναδική όψη του νομίσματος. Έτσι, η έκδοση αυτή του Πλανοδίου/Σύρτεως (ένας από τους πρώτους έξι τίτλους της σειράς) ως στόχο της έχει, όπως μας λένε οι εκδότες Γιάννης Πατίλης και Α. Κ. Χριστοδούλου, «το ξαναζωντάνεμα του βιβλίου σαν έργου τέχνης, ακολουθώντας τη χιλιόχρονη παράδοση της μικρογράμματης ελληνικής πολυτονικής ορθογραφίας, με ωραία τυπογραφικά στοιχεία της παλιάς μονοτυπίας, ειδικά σχεδιασμένα για αυτήν τη σειρά• με κοσμήματα, προμετωπίδες, αρχιγράμματα, κ.λπ., και με σελιδοποίηση της κάθε αράδας καμωμένη στο χέρι». Κοντολογίς: ρομαντικοί και μερακλήδες!