Μετάφραση: Αναστάσιος Θεοφιλογιαννάκος
Ξεκίνησα να μεταφράζω σελίδες περίπου στα μισά της ζωής μου. Με ωθούσε μια προσκόλληση στην πρωτότυπη γλώσσα που έβλεπα ότι δεν γινόταν σεβαστή. Δεν επρόκειτο για τίποτα λιγότερο από το βιβλίο που ονομάζεται Βίβλος. Ψαλμός 105 (Μασοριτικό κείμενο), όπου αναπολούμε εν συντομία την έξοδο από τη δουλεία στην Αίγυπτο και την έναρξη της πορείας στην ελευθερία που έχει τη μορφή της ερήμου. Στον στίχο 39 διαβάζουμε για τη θεότητα που «άπλωσε μία νεφέλη για να τους προστατεύσει». Αντίθετα, μεταφράζω κατά γράμμα: «άπλωσε ένα σύννεφο σαν χαλί», γιατί δεν υπάρχει στο πρωτότυπο το ρήμα «προστατεύω». Τι σχέση έχει εδώ το χαλί; Το επίμηκες σχήμα του σύννεφου απλώνει μια σκιά που είναι πραγματικά ένα χαλί, είναι ένας μακρόστενος τάπητας κάτω από τον ήλιο. Στο ομοιόμορφο τοπίο της ερήμου χρειάζεται στους ανθρώπους, που βαδίζουν, ένα σημείο προσανατολισμού. Το σύννεφο δεν είναι απλά μια σκέπη προστασίας από το βαρύ καύμα του ήλιου, είναι κυρίως ο οδηγός της πορείας στη γη, η πρόνοια μιας ουράνιας σήμανσης. Αυτή είναι και η χρηστική αξία της ιεράς γραφής: όχι ως ένα καταφύγιο από τις κακουχίες και τις αντιξοότητες, αλλά ως το μονοπάτι για να αντιμετωπίσω την έρημό τους. Να αναστηλώσω ένα αρχαίο θραύσμα, να αποτινάξω τη σκόνη του: η μετάφραση μου επέτρεψε να νιώσω μέρος ενός αρχιτεκτονικού κήπου μέσω του οποίου ανανεώνεται η συντήρηση ενός δημόσιου χώρου, όπου συναντώνται οι γενιές των ανθρώπων.
⸙⸙⸙
[Δημοσιεύτηκε στις 28/8/2024 στην ιταλική εφημερίδα Avvenire. Πρώτη δημοσίευση της μετάφρασης στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Ζωγραφική: ©Peter Βrook. Δείτε τα περιεχόμενα του δωδέκατου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]
