ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Η Δίκη του Κ., σκην. Θωμά Μοσχόπουλου
Θέατρο Πόρτα
Η παράσταση ακολουθεί την τάση των τελευταίων χρόνων να μεταγράφεται η πεζογραφία στη σκηνή. Η εκφορά του διασκευασμένου κειμένου, καταιγιστική. Πάνω στα λοξά σκηνικά, βασισμένα σε σκίτσα του Κάφκα, διολισθαίνει στον παράλογο εφιάλτη η ζωή του Γιόζεφ. Τα προσωπεία εμφαίνουν ότι εδώ δεν έχουν σημασία τα πρόσωπα. Η κίνηση δεν υπογραμμίζει. Αποτελεί αυτόνομη αφήγηση που κινείται παράπλευρα. Ο θίασος, υπόδειγμα άρτιας ομαδικής δουλειάς. Σκηνοθεσία για εγκεφαλικούς τύπους. Κάποιες φορές, μέσα στο κεφάλι μας είναι όλα.
While I was waiting / FOCUS: SYRIA, σκην. Omar Abusaada
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών
Μέρος του αφιερώματος της Στέγης «Focus: Syria». Στοιχεία μυθοπλασίας εγγράφονται στην αμείλικτη πραγματικότητα στη Συρία το 2015. Ένας νεαρός Σύριος πέφτει σε κώμα μετά από άγριο ξυλοδαρμό σε ένα από τα στρατιωτικά σημεία ελέγχου. Έξω από το σώμα του παρακολουθεί τις βεβαιότητές του να κλονίζονται, την οικογένειά του να διαλύεται και τη χώρα του να συντρίβεται. Η ιστορική αφήγηση στο documentary theatre ήταν τόσο συνταρακτικά και σκληρά αληθινή, που χανόταν η ισορροπία που προσπαθούσε να κρατήσει η ρεαλιστική μυθοπλασία του θεάτρου της επινόησης. Όσα βλέπαμε κι ακούγαμε να διαδραματίζονται στο πάνω επίπεδο της σκηνής και τη διπλανή οθόνη μάς έκαναν να θέλουμε να κοιτάξουμε αλλού. Κι εκεί ήταν το στοίχημα. Να μη στρέψουμε το βλέμμα.
Ομπίντα, σκην. Γιώργου Κοτανίδη
Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης»
Οι τελευταίες ώρες του Νίκου Ζαχαριάδη στο Σουργκούτ της Σιβηρίας, με την Ακτίνα Θ’ να αποτυπώνεται στο σκηνικό. Από φυλακή σε φυλακή. Μια αναδρομή στη ζωή, τις άκαμπτες αποφάσεις -προσωπικές και συλλογικές-, τα λάθη, τις οικογενειακές αναμνήσεις, σε ό,τι θυσίασε. Γύρω από το αξιακό του σύστημα, όπως επιχειρεί να το αναπλάσει ο Κοτανίδης, περιφέρονται λίγοι πιστοί φίλοι, η γυναίκα και τα παιδιά του, το Κόμμα. Πρόκειται για την ανθρώπινη πλευρά ενός ιστορικού ηγέτη. Οι μονόλογοι του πρωταγωνιστή, με τις μεταπτώσεις από την ευαισθησία στην τραγική σκληρότητα, καθηλώνουν όχι τόσο για τη θεατρικότητά τους όσο για το «Μήνυμα από την άλλη μεριά» που φέρουν, από τη φόδρα της σύγχρονης Ιστορίας. Εκεί όπου κλήθηκε να κάνει τις μύχιες επιλογές του, που γέμισαν πίκρα τον ίδιο και τους οικείους του. Γιατί ομπίντα σημαίνει πίκρα.
Το τσίμπημα της σφήκας, σκην. Ισμήνης Πρωίου, από την ομάδα Rapel
Θέατρο επί Κολωνώ
Ή πώς η είδηση γίνεται θέατρο. Η παράσταση είναι βασισμένη στο βιβλίο Απέναντι Όχθη του Φίλιππου Φραγκούλη, που επέζησε από το δυστύχημα με 8 νεκρούς στην εκδρομή rafting στον Λούσιο ποταμό το 2007. Οκτώ σκοινιά κρέμονται από την οροφή για να πιαστούν οι νεκροί «ν’ ανέβουν απ’ τη λησμονιά». Μια μικρή δεξαμενή νερού για τον μονόλογο της Οφηλίας, βιβλία για να πατήσεις πάνω τους μήπως σωθείς και το τσίμπημα μιας σφήκας να σου θυμίσει το «κεντρί» της Φύσης. Διακριτική σκηνοθεσία, που ζυγίζει προσεκτικά την απουσία και το τραύμα μέσα στο μαύρο κουτί ενός θεάτρου.
ΒΙΒΛΙΑ
Τελευταία νέα από την Ιθάκη, του Κώστα Ακρίβου, εκδόσεις Μεταίχμιο
Οδύσσεια, η ίδια η ζωή, η Ιστορία μέσα από τις ιστορίες, χαρακτήρες γήινοι, απελευθερωμένοι από το μεγαλείο του μύθου, κι ας ανάγονται στους αρχετυπικούς πρωταγωνιστές. Δημιουργική γραφή που ξεπερνά τεχνικές γιατί υπερτερεί η ανατρεπτική, ως οφείλει, πρωτοτυπία και η αγάπη για τη γραφή. Μου έδωσε μια άλλη οπτική γιατί να διδάσκω, πεισματικά, την Οδύσσεια. Αυτά συμβαίνουν όταν σε εμπνέουν μεγάλοι δάσκαλοι…
Ο τέταρτος τοίχος, του Σορζ Σαλαντόν, Εκδόσεις Εστία
Ο βαριά άρρωστος Εβραίος από τη Θεσσαλονίκη Σαμουήλ Ακούνης ζητά από τον Γάλλο φίλο του Ζορζ να πραγματοποιήσει το όνειρό του και να ανεβάσει την Αντιγόνη του Ανούιγ στη Βηρυτό, «συμφιλιώνοντας» εχθρούς διαφορετικής εθνικότητας και θρησκείας πάνω στη σκηνή. Κι ενώ έξω, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, μαίνεται ο πόλεμος, ο Ζορζ ρίχνει τον προστατευτικό τέταρτο τοίχο της ευρωπαϊκής του ασφάλειας. Οι εικόνες από τον ισοπεδωτικό βομβαρδισμό του στέρησαν τα δάκρυα. Οι σελίδες 266-275 είναι η επιτομή της περιγραφής αυτού που ψύχραιμα οι ψυχολόγοι ονομάζουν αιτίες του μετατραυματικού στρες. Το πιο ρεαλιστικό, βαθύ εγχάραγμα θανάτου αμάχων. Δεν θα πω το τέλος. Κορύφωση και λύση μαζί.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]