Τις δύο τελευταίες δεκαετίες η Ελλάδα της Δύσης, και, προσφάτως, και της κρίσης, στολίζει (για) τα Χριστούγεννα από Νοέμβρη μήνα. Τη δεκαετία του ’60 και του ’70, και μέχρι τα μέσα του ’80, ωστόσο, Χριστουγεννιάτικα δέντρα, στολίδια, γιρλάντες και λαμπιόνια σε σπίτια, οδούς και βιτρίνες δεν εμφανίζονταν, παρά μόνο τις παραμονές των γιορτών κι ήταν συνετά και μετρημένα, εύθραυστα και λεπτεπίλεπτα, φτιαγμένα σε εντόπιες μικρές βιοτεχνίες. Τότε τ’ αγόραζες, ένα-ένα, με το κομμάτι και με φειδώ, προς αντικατάσταση εκείνων των σπασμένων της προηγούμενης χρονιάς, ενώ καθώς άνοιγες με αγωνία την κούτα με τα στολίδια και τα λαμπιόνια, που παρέμενε επί δώδεκα μήνες στο πατάρι, ευχόσουν να είναι ελάχιστα εκείνα τα σπασμένα. Ιδιαίτερα τα λαμπιόνια ήταν μια πολυτέλεια της εποχής κι αν τύχαινε και τα είχες, τα κρατούσες για όσο περισσότερα χρόνια γινόταν. Ένα αν καιγόταν κανένα δεν άναβε, πήγαινε στράφι όλη η σειρά, εκτός κι αν ήξερες από ηλεκτρολογικά και μπορούσες να εντοπίσεις το χαλασμένο, να το απομονώσεις από το υπόλοιπο κύκλωμα για να ξαναλειτουργήσουν τα υπόλοιπα, ώσπου να χαλάσει κι άλλο, κι άλλο….
Το δέντρο τους εκείνης της χρονιάς του 1971, όπως και τις προηγούμενες χρονιές, όσο μπορούσε να θυμάται, δεν ήταν από εκείνα τα αγορασμένα λουσάτα-φιγουράτα. Ένα πουρνάρι είχε κόψει ο πατέρας από το γειτονικό, εντελώς διπλανό τους δηλαδή, Σέιχ Σου δυο μέρες πριν την παραμονή και το είχε στήσει με δυσκολία και κάτι αυτοσχέδια στηρίγματα στη στενόχωρη σάλα. Έβαλε η μάνα βελούδινο της προίκας της τραπεζομάντηλο στη βάση, βαμβάκι εδώ κι εκεί στα κλαδιά, τύλιξε πέντε-έξι μανταρίνια σε φυλαγμένα χρυσόχαρτα και μαζί με τα λιγοστά στολίδια που είχαν απομείνει από άλλες χρονιές, έκανε το στολισμό κατά το έθιμο. Όμως το δέντρο (τους) δεν έμοιαζε μ΄ εκείνα τα «άλλα» που άρεσαν της μικρής και που έβλεπε σε σπίτια κάποιων συμμαθητριών, ας πούμε, και σε μερικά άλλα γειτονικά. Μετρημένα ήταν τα στολίδια του, περισσότερα τα σε χρυσοχαρτο- τυλιγμένα μανταρίνια του και το κυριότερο, του έλειπαν τα λαμπιόνια.
‒ «Εμείς δεν θα βάλουμε χρωματιστά λαμπάκια στο δέντρο μαμά;» Ρώτησε με απορία και παράπονο.
‒ «Θα δούμε», είπε εκείνη βιαστικά και περισσότερο την απασχολούσε το τι θα βγάλει στο γιορτινό τραπέζι, και πολύ λιγότερο ο καημός της θυγατέρας για τα ανύπαρκτα λαμπιόνια του δέντρου, διότι περίμενε και τη γιαγιά και τον παππού (τα πεθερικά της) να κατέβουν απ’ το χωριό να κάνουν όλοι μαζί Χριστούγεννα, όπως κάθε χρόνο κι έπρεπε να τους ευχαριστήσει. Κι έτυχε κι ο πατέρας να είναι επί δίμηνο άνεργος εκείνον τον παγωμένο χιονισμένο, Σαλονικιώτικο χειμώνα. Και χιόνιζε πολύ, τότε, το έστρωνε ως και μισό μέτρο συχνά-πυκνά στη Σαλονίκη και ύστερα το πάγωνε για μέρες κι έκλειναν δρόμοι, οδοί , σοκάκια και μονοπάτια, οι δε οικοδομικές εργασίες σταματούσαν για καιρό, άρα και τα μεροκάματα του πατέρα.
Την παραμονή κατέβηκαν με τη μάνα στη Χριστουγεννιάτικη αγορά της Ερμού, για να κάνουν τα εντελώς απαραίτητα του τραπεζιού (και μόνο) ψώνια. Για δώρα Χριστουγέννων ούτε λόγος, ότι μετρημένα κουκιά οι δραχμές τους. Λίγο πριν πάρουν το λεωφορείο Νο 15 για 40 Εκκλησιές, θύμισε στη μάνα ότι τους έλειπαν τα λαμπιόνια κι εκείνη κοντοστάθηκε, έψαξε στο πορτοφόλι της, ίσα που έφταναν τα λεφτά για μία εξάδα, τη φθηνότερη (ακριβή) ζήτησε από τον υπάλληλο. Εκείνος τα «δοκίμασε» πρώτα, κι Εκείνα άναψαν πανηγυρικά στην αρχή και τα έξι, χρωματιστά και όμορφα και μετά από λίγο άρχισαν αναβοσβήνουν ρυθμικά κι ονειρικά…
Με το που μπήκαν στο μικρό διαμέρισμα πρώτα-πρώτα τα λαμπιόνια ζήτησε να βάλουν στο δέντρο. Τα βάλανε κι Εκείνα άναψαν πανηγυρικά στην αρχή και τα έξι χρωματιστά και όμορφα και μετά από λίγο άρχισαν αναβοσβήνουν ρυθμικά κι ονειρικά και το δέντρο-πουρνάρι φωτίστηκε όμορφα, απόκτησε στα μάτια της κάτι απ’ τη γλύκα, τη χάρη και τη χαρά εκείνων των άλλων που ζήλευε και λαχταρούσε. Για λίγο μόνο, για πέντε για δέκα λεπτά; Μετά έσβησαν όλα μαζί, απότομα και δεν ξανάναψαν, ούτε ένα, κι ας ήξερε ο πατέρας από ηλεκτρολογικά. Ένα να καεί, πάει στράφι όλη η σειρά. Ελαττωματική μάλλον.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]
