[…] Η πρώτη σου πραγματική επαφή με τον Πάμπλο Νερούδα γίνεται στην Αρίκα της Χιλής. Προς έκπληξή σου, γνώριζε ήδη το βιβλίο σου Αυτό το μαύρο τριαντάφυλλο (1961), που δημοσιεύθηκε από τον Πανεπιστημιακό Εκδοτικό Οίκο του Σαντιάγκο, στη συλλογή Alerce. Επιπλέον, ήταν ένας από τους πρώτους που τους κέντρισε το ενδιαφέρον το εξαίρετο ποίημα «Όραμα της Χιροσίμα», το οποίο περιλαμβάνεται στην Τέχνη του Θανάτου (1977). Τον συναντάς χρόνια μετά στην ίδια πόλη, έχοντας μια στενότερη πλέον σχέση μαζί του. Φαίνεται ότι ο Νερούδα πάντα είχε αυτή τη διάθεση και γενναιοδωρία με εκείνους τους νέους συγγραφείς που θεωρούσε αξιόλογους…
Η πρώτη μου συνάντηση με τον Νερούδα ήταν το 1963, μετά από μια πολιτική συγκέντρωση που γινόταν στην Αρίκα. Ο Νερούδα περιόδευε στη βόρεια Χιλή ανακοινώνοντας τους υποψήφιους κομμουνιστές για τη Βουλή. Μου τον συνέστησε ένας ηγέτης σοσιαλιστής φίλος μου. Αμέσως μόλις άκουσε το όνομά μου, ο Νερούδα είπε: «Όσκαρ Αν, Αυτό το μαύρο τριαντάφυλλο». Όπως προέκυψε, ήταν ο ιδρυτής και υποστηρικτής της συλλογής Alerce και ήταν ενήμερος για τα βιβλία που δημοσιεύονταν με αυτή τη σφραγίδα. Μου είπε ότι ήθελε να δει τα νέα ποιήματα που είχα γράψει και με προσκάλεσε την επόμενη μέρα σ’ ένα διαμέρισμα που του είχαν παραχωρήσει. Μιλάγαμε για πάνω από τρεις ώρες, ευκαιρία που παρουσιάζεται σε πολύ λίγο κόσμο, διότι ο Νερούδα πάντα περιστοιχιζόταν από θαυμαστές και ηγέτες του κόμματος, οι οποίοι τον προστάτευαν. Του πήγα 6 ποιήματα. Τα διάβασε εκείνη την ώρα, μπροστά μου. Σχολίαζε κάθε ποίημα• κοντοστάθηκε, όμως, στο «Όραμα της Χιροσίμα» και μου ζήτησε να το στείλω εκ μέρους του στον κριτικό Ερνάν Λογιόλα (Hernán Loyola) της εφημερίδας Ο Αιώνας, πράγμα που ποτέ δεν έκανα. Περιέργως, λίγο καιρό μετά, το ποίημα εμφανίστηκε σ’ αυτήν ακριβώς την εφημερίδα, επειδή ο Ερνάν Λογιόλα, χωρίς να έχει ιδέα για τη συζήτησή μου με τον Νερούδα, το είχε δει σ’ ένα περιοδικό και θέλησε να το αναπαράγει. Αργότερα, συναντήθηκα πολλές φορές με τον Νερούδα. Θυμάμαι μια συζήτηση που είχαμε το ’69, σ’ ένα σπίτι δίπλα στη θάλασσα, επίσης στην Αρίκα. Εγώ τον ρώτησα για τους φίλους του Γκαρθία Λόρκα, Μιγκέλ Ερνάντεθ, Πικάσο, ακόμα και για τη μούσα που ενέπνευσε τα 20 ερωτικά ποιήματα κι ένα τραγούδι απελπισμένο. Μου εκμυστηρεύτηκε ότι υπήρξαν πολλές γυναίκες κι όχι μόνο μία όπως πολλοί πίστευαν. Και πρόσθεσε: «Αλλά μην το πεις σε κανέναν». Αυτό το γεγονός δεν έγινε γνωστό μέχρι και μετά τον θάνατό του. Ο Νερούδα ήταν αρκετά γενναιόδωρος με τους ποιητές, νέους και μη. Έφτανε ακόμα και να γράφει προλόγους για τα βιβλία τους, με σκοπό να κερδίσουν αναγνώριση και να διευκολύνει τη έκδοση και την κυκλοφορία τους. Πάντα συζητιέται το τεράστιο «Εγώ» που αναδύεται μέσα από την ποίηση του Νερούδα, αλλά πιστεύω ότι άλλο πράγμα είναι το ποιητικό «Εγώ» κι άλλο το πραγματικό. Εμένα μου φάνηκε ένας άνθρωπος χαλαρός και στοργικός, και σε καμιά περίπτωση δεν ένιωσα ότι ήταν υπερόπτης ή εγωκεντρικός. […]
[Απόσπασμα από την πολυσέλιδη αποκλειστική συνέντευξη του σπουδαίου Χιλιανού ποιητή Óscar Hahn στον Mario Meléndez, η οποία δημοσιεύεται για πρώτη φορά διεθνώς στο ενδέκατο τεύχος του περιοδικού Φρέαρ, που κυκλοφορεί. Υπενθυμίζουμε ότι η ύλη του περιοδικού είναι εντελώς άλλη από την ύλη που δημοσιεύεται καθημερινά στην ιστοσελίδα μας.]
