frear

Αλόη Σιδέρη, Ποιήματα // Aloi Sideri, Gedichte

Mετάφραση: Γιώργος Καρτάκης & Dirk Uwe Hansen

Η Καλλιόπη πέθανε τρελή
όλα τα όνειρα τα έκαμε κραυγές
ουρλιάζοντας καβάλα στο παλιό κανόνι
τι θα κάνεις όταν μεγαλώσεις
θα γίνω γριά καθισμένη κατάχαμα
φάντασμα το καταμεσήμερο
με τα πολύχρωμα φουστάνια σου
με τα φουσκωτά σου μανίκια
και με τι να σκουπίσεις τους λυγμούς
με τι κύματα με τι φωτιές
ύστερα απ’ το μεγάλο σεισμό
που γκρεμίστηκε η σοφίτα με τα μαγικά
και δεν είχαμε πού να παίξουμε πια
τι να παίξουμε πια
γοργόνα μπαλαρίνα σύγνεφο τρομπέτα
άλλοι αλλιώτικοι τώρα
κι ούτε σ’ αγαπούσαμε πια
πολύ πριν σ΄αφήσουμε σε κείνο τον τάφο

*

Kalliope starb geistiger Umnachtung
aus allen ihren Träumen machte sie Schreie
mit Gebrüll und rittlings auf einer alten Kanone
was wirst du tun wenn du groß bist
ich werde eine alte Frau die sitzt auf der Erde
ein Gespenst am Mittag
mit deinen bunten Kleidern
mit deinen Pluderärmeln
und womit willst du die Seufzer wegwischen
mit welchen Wellen mit welchen Flammen
nach dem großen Beben
als die Mansarde herabstürzte mit den Zaubersachen
und wir nichts mehr hatten wo wir spielen konnten
was wir spielen konnten
Nixe Ballerina Wolke Trompete
andere sind wir jetzt und anders
und dazu liebten wir dich nicht mehr
lange bevor wir dich in jenes Grab legten

**

Απόγευμα

Περνούν τα νέφια και τα πρόσωπα του απογεύματος
λίγο περνούν καθένας με την καλοσύνη του
καθένας με τον έρωτά σου εκείνον
ώ εσύ χλομός με τη ζωή σου με τους δικούς σου
παιδί με το ποδήλατο όλοι σας
καθώς φεύγει η πόλη και φωτίζεται πάλι
ένα κάτι που θα φύγει σε λίγο
περνώντας αμφίβολα λιγάκι από πλάι
ωραίος χειμώνας μόνο για λίγο
όσο ν’ αρχίσει πάλι να βυθίζεται
καθώς νυχτώνει αυτή η μουσική

*

Nachmittag

Kaum merklich gehen die Wolken vorüber und die Gesichter des Nachmittags
und ein jeder mit seiner Güte
ein jeder mit deiner Liebe
du blass mit deinem Leben und deinen Liebschaften
ein Kind mit einem Fahrrad ihr alle
während die Stadt verschwindet und wieder erleuchtet wird
ein Irgendetwas das kaum später verschwinden wird
und unsicher vorübergehen dicht an deiner Seite
ein schöner Winter nur für kaum eine Weile
bis wieder zu versinken beginnt
während es Nacht wird diese Musik

**

Δεν είμαι ‘γω

Δεν είμαι ‘γω η ανεμική
δεν είμαι βιολοντσέλο
μάνα γυναίκα σάλπιγγα
δεν είμαι η φωτεινή η ορθόκορμη
η θαλασσινή
ούτε Αύρα ούτε φτερωτή
εγώ είμαι κοπελίτσα
λαλώ φυτρώνω σιέμαι
υφαίνω
και κεντώ

*

Das bin nicht ich

Die kleine Dürre das bin nicht ich
bin kein Cello
Mutter Frau Tuba
bin nicht die Leuchtende Aufrechte
die Meerjungfrau
keine Meeresbrise nicht geflügelt
ich bin ein Mädchen
ich singe ich sprieße ich tänzele
ich webe
und sticke

*

Διάγνωση

Πλήρης ημερών
πλήρης νυκτών
ερώτων
λύπης
κόπου

*

Befund

Voller Tage
voller Nächte
Liebschaften
Kummer
Erschöpfung

**

Η μάνα μου είχε μια μαύρη ομπρέλα για τη βροχή
να μην της χαλάει τα μαλλιά της
και μια χρωματιστή ομπρέλα για τον ήλιο
να μην της καίει το δέρμα της

Το πρόσωπό της το πρόσεχε
ήξερε πως θα το χάσει

*

Meine Mutter hatte einen schwarzen Schirm gegen den Regen
damit er ihr nicht die Frisur ruiniert
und einen bunten Schirm gegen die Sonne
damit sie ihr nicht die Haut verbrennt

Auf ihr Gesicht passte sie auf
sie wusste dass es verloren geht

**

Το χιόνι

Ήμουν σε μέρη που δεν αναγνώριζα
σα να ‘χε πέσει χιόνι και μου σκέπαζε τα πεύκα, την ακτή
σχήματα τόσο οικεία άλλοτε, τόσο αγαπητά
κι αυτά να μου παραπονιούνται, να με επιπλήττουν
«Τι μακριά έχεις φύγει, πώς λησμόνησες
πώς σε κατέβαλε η μαγγανεία του ύπνου, πώς μπορείς
να προτιμάς το σκοτάδι απ’ το φεγγάρι»

*

Der Schnee

Ich war in einer Gegend die ich nicht kannte
als wäre Schnee gefallen und hätte die Pinien vor mir verborgen und den Strand
Formen die ich früher so gut kannte die ich so sehr liebte
und als würden sie mir Vorwürfe machen und schimpfen
„Wie weit bist du fortgegangen wie konntest du vergessen
wie hast du dich unterkriegen lassen vom Zauber des Schlafes
wie kannst du nur das Dunkel dem Mondlicht vorziehen“

**

Μετά θάνατον

Λυπηρό ήταν το δράμα που παίχτηκε
το βασανιστικό πάθος οι μάταιες προσπάθειες
ο χωρισμός και στο τέλος ο θάνατος…
Το πιο φριχτό όμως έγινε όταν τέλειωσε η παράσταση
και ο επιστάτης έσβησε τα φώτα

*

Nach dem Tod

Es war ein trauriges Schauspiel das da gegeben wurde
das quälende Leiden die sinnlosen Bemühungen
die Trennung und am Ende der Tod…
Am schrecklichsten wurde es aber als nach der Vorstellung
der Hausmeister das Licht löschte

**

Όπως τα δάση

«Δεν έχω ούτε ένα φίλο», είπε·
το πρόσωπό του ήταν σαν να έλειπε
όλο και πιο χλομό
όπως τα μακρινά βουνά, όπως τα δάση
χωρίς κανένα από τα χρώματά τους πια, μόνο γαλάζια
όπως ο ουρανός

«Θα φύγει», σκέφτηκα
κι εγώ να στέκω εδώ χωρίς ούτε ένα λόγο
σαν να είναι τώρα ο καιρός που ύστερα
θα μου ξανάρχεται στα όνειρα
τόσο σπαραχτικά αγαπητός
τόσο απαρηγόρητος

*

Wie die Wälder

„Ich habe nicht einmal einen einzigen Freund“ sagte er
sein Gesicht als wäre es nicht
mehr da wurde immer bleicher
wie die fernen Berge, wie die Wälder
ohne irgendeine ihrer Farben, nur blau
wie der Himmel

„Er wird sterben“ dachte ich
und dass ich dastehe ohne ein Wort
als wäre jetzt der Zeitpunkt der später
in meinen Träumen wiederkehren wird
so herzzerreißend geliebt
so untröstlich

**

Σαν τη γάτα

Δεν ξέρω πώς βρέθηκα εδώ
ίσως ήρθα με τη μυρωδιά σαν τη γάτα
ή το φάντασμα μιας γάτας που επιστρέφει

Σαν γάτα περνώ τις κάμαρες από τοίχο σε τοίχο
οσμίζομαι αναζητώντας ενθύμια
βγαίνω στον εξώστη
βηματίζω ως το στηθαίο
βηματίζω και πέρα απ΄το στηθαίο στον αέρα

Στο τρίτο μου βήμα ζυγιάζομαι όπως οι δύτες
σαν να είναι το βήμα αυτό η άκρη της σανίδας
ύστερα αφήνομαι στο κενό

*

Wie die Katze

Ich weiß nicht wie ich hierhergefunden habe
vielleicht mit dem Geruchssinn wie eine Katze
oder das Gespenst einer Katze die zurückkehrt

Wie eine Katze durchstreife ich das Zimmer von Wand zu Wand
schnuppere nach Erinnerungen
gehe auf die Veranda
klettere auf den Giebel
klettere noch über den Giebel hinaus in die Luft

Beim dritten Schritt wiege ich mich wie die Turmspringer
als wäre dieser Schritt die Spitze des Sprungbretts
danach lasse ich mich fallen ins Leere

***

Η Αλόη Σιδέρη (1929-2004) γεννήθηκε στην Κεφαλλονιά. Σπούδασε Ιστορία – Αρχαιολογία και Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έως το 1985 δίδαξε σε ιδιωτικά κυρίως σχολεία της μέσης εκπαίδευσης. Σημαντικό είναι το μεταφραστικό της έργο. Μετέφρασε γνωστούς συγγραφείς από τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα αγγλικά (Τζ. Σουίφτ, Σ. Σαβαρέζε, Ν. Μάνεα, Ο. Σκοτ, Χ. Κ. Άντερσεν, Καζανόβα κ.ά.). Θεωρείται ότι δημιούργησε τομή στις μεταφράσεις των βυζαντινών χρονογράφων (Άννα Κομνηνή, Προκόπιο, Μιχαήλ Ψελλό). Έχει επίσης μεταφράσει Όμηρο, Ηρόδοτο, Ξενοφώντα, Αριστοτέλη, Ιπποκράτη, Λουκιανό, και Ηλιόδωρο. Η Αλόη Σιδέρη έχει εκδώσει πέντε ποιητικές συλλογές, μια συλλογή διηγημάτων, χρονογραφήματα και αρκετές φιλολογικές μελέτες. Είχε επίσης συνεργαστεί επανειλημμένως με το Κρατικό Ραδιόφωνο και την Κρατική Τηλεόραση σε εκπομπές λογοτεχνικού αλλά και κοινωνικού περιεχομένου.

.

Aloi Sideri (1929 – 2004) wurde in Kephalonia geboren. Sie studierte Geschichte, Archäologie und Anglistik an der Universität Athen und arbeitete seit 1985 hauptberuflich als Lehrerin. Ihr übersetzerisches Werk ist bedeutend. Sie übersetzte bekannte Autoren aus dem Französischen, Italienischen und Englischen (Swift, Savarese, Maneas, Scott, Andersen, Casanova und andere). . Ihr Beitrag zur Übersetzung der byzantinischen Chroniken (Anna Komnene, Prokop, Michael Psellos) gilt als epochemachend. Sie übersetzte auch Homer, Herodot, Xenophon, Aristoteles, Hippokrates, Lukian und Heliodor. Aloi Sideri hat fünf Gedichtbände, eine Sammlung von Erzählungen, Feuilletonistisches und zahlreiche wissenschaftliche Aufsätze publiziert. Daneben verfasste sie immer wieder Beiträge für den staatlichen Rundfunk und das Fernsehen zur Literatur aber auch zu allgemeinen Themen.

[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: Chris Lowell. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.]

Σε λίγο καιρό κοντά σας με νέο ηλεκτρονικό τεύχος στο mag.frear.gr

Mag.frear.gr – Τα ηλεκτρονικά μας τεύχη