Στην αγορά το νέο έφθασε απροσδόκητο στο τέλος του απογεύματος. Όλες οι δυτικές συνοικίες, τ’ άσπρα σπίτια στα υψώματα πυρπολήθηκαν λέει, απ’ άτακτα τμήματα. Όλη μου η τέχνη είχε δαπανηθεί συλλογίστηκα, όλες μου οι ιδέες. Η Ιφιγένεια μου ’γραψε πως όλοι σας σωθήκατε. Έλαβα το γράμμα της καιρό μετά μα δεν θ’ αρνηθώ πως στάθηκε παρηγοριά. Πως θα ανταμώσουμε απέναντι στις παραλίες μου ’γραφε, πως θα ’μαστε πιο ευτυχισμένοι από ποτέ. Πως.
Πριν φύγω πετώ τα ποιήματα στις φλόγες, πριν φύγω σου τραγουδώ όλους τους σκοπούς του κόσμου, όσα ειπώθηκαν και όσα κοιμούνται στις αυλές της Κορίνθου. Τίποτε δεν σώθηκε, όλα όσα θυμάμαι είναι όνειρα και σκιές και γράμματα κιτρινισμένα.
Είδα απόψε ένα σμάρι ναυαγούς κάτω στο Μεταξουργείο. Γύρευαν τις αποθήκες που μαζεύουν τα σίδερα. Όλη νύχτα έσπαζαν τα βιολιά, η σκηνή γκρεμίστηκε απ΄τους καρσιλαμάδες. Οι ναυαγοί βγήκαν και μια φωτογραφία, χαμογελαστοί, κάτω από τα νέον, σαν ποτέ να μην πρόκειται να ειδωθούν ξανά Το χάραμα πήραν το δρόμο για το λιμάνι, έσφιξαν τα χέρια και τις καρδιές τους για να χωρίσουν. Ολόκληρη η παλιά τους ζωή ήταν πια μια ανάμνηση.
Πες μου ποιο φουστάνι, ποιον ουρανό να σου φορέσω, καλό μου εσύ, περιβόλι μου εσύ ανθισμένο. Αν θέλεις θα σου χαρίσω εκείνο το κόκκινο που φορούν οι Συβαρίτισσες στις ζωγραφιές και που τόσο σ’ αρέσει. Έτσι όμορφη σε ξαναλέω απ΄την αρχή. Στις Κυδωνίες, στη Σμύρνη, μες στις ηλιαχτίδες του Βερολίνου. Να περνάς ανάμεσα στα τραπέζια,να σπας τη μέση σου και την καρδιά μου. Σ’ έκανα ζωγραφιά σ’ άσπρο σεντόνι, να ’σαι λέει εσύ μια Αφροδίτη οπλισμένη, ανάμεσα σε δοχεία μ’ ακριβά οράματα, σε καθρέφτες και τρόπαια. Να σκύβεις και να πίνεις απ’ τη βρύση των πουλιών μες στο μεσημέρι, να ’σαι μεσημβρινός και η θεά στο βάθος του ναού με τα μαλάματα. Να φθάνουν σε σένα γονατισμένα πληρώματα απ’ όλα τα μέρη του κόσμου, να σου φιλούν τα χέρια, τις ποδιές, τα δυο σου τα μάτια τα ελεφάντινα. Απ’ όλες τις γέφυρες ο μεγαλύτερος να ’σαι συ λέει ο γκρεμός. Πες μου σε ποιες αυλές, σε ποιες πόρτες πουλάς τα θαύματά σου, πες μου ποια τελετή, ποιος καημός.
Οι ναυαγοί, για να ξέρεις, σημαίνουν εκείνη την ποίηση που γερνά, που γίνεται πρόζα. Που όλα τα υπόλοιπα, βόδια φτερωτά και κιονόκρανα, ψεύτικες κορνίζες, γυμνογραφίες, όρη πύρινα, ανέμους, μοναξιές, όλα τ΄αφήνει άδειες διακοσμήσεις και τίποτε. Οι ναυαγοί, για να ξέρεις, είναι η ζεστασιά και η φαντασία μου που αψήφιστα καίγονται σε τροχιές ωραίες, καλλιγραφικές.
Σκηνές απ’ το Βενετσιάνικο θέατρο
Ωραία που ήταν καθώς έβγαινε στη σκηνή. Δεκαπέντε μόλις Μαΐων, έκανε αμέσως εντύπωση με το παιδιάστικο παρουσιαστικό της, με τα στολίδια και την παντελή έλλειψη συστολής. Ήταν γεννημένη αρτίστα. Ήξερε να χορεύει και μπορούσε να σημάνει συναγερμούς σ’ όλο το εύρος της πλατείας. Με σφυρίγματα, με συνήθειες αγελαίες που δεν συνηθίζονται στα αριστοκρατικά θέατρα έπρεπε να τα βάλει το μικρό, εκείνο κορίτσι. Σπουδαιότερο απ’ όλα όμως ήταν για ’κείνη η περίσταση της αίθουσας του Μεγάλου Συμβουλίου. Μονάχα για τούτο νοιαζόταν και έπεφτε στην αγκαλιά του Τιντορέτο, του Μπομπέλι, του Μπαλεστρα ορκιζόμενη πίστη στα χρώματά τους. Τα έργα τους διακοσμούσαν τους διαδρόμους του Μεγάλου Συμβουλίου. Όταν εκείνη προχώρησε στην προκαθορισμένη της θέση φάνηκε για μια στιγμή, αποσπασματική και ολόλευκη η προτομή της. Μια Εύα αρχαία, καταμεσής της ιστορίας, με διαλυμένη καρδιά, είπαν. Ετούτοι οι στερνοί θύλακες, ήταν στ’ αλήθεια παλιοί θεοί πάντα φτιαγμένοι για τις προσόψεις, για κλίμακες όπως εκείνη των Γιγάντων. Η τελειότητα των προσώπων, η ένταση που δεν ταράζει τις γραμμές, το φινίρισμα, η αρμονία ρυθμών και μορφών. Το πιο εξαίσιο απ΄τ΄αγάλματα που κηρύσσουν απόψε εντός της την Αναγέννηση είναι ένας νεαρός μαχητής, κάπως ζωγραφισμένος και κάπως θυελλώδης. Δείγμα εξαίσιο μιας νιότης και ενός έρωτα παλαϊκού που χάνεται και πάει.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Ζωγραφική: Mitra Jashni.]
