Μετάφραση από τα κουρδικά στα ελληνικά: Omed Qarani
ΔΕΣΜΟΣ
Μιλούσα για ευτυχία στη μουριά.
Ένας μεταξοσκώληκας σ’ ένα φύλλο του
δέντρου
Αδιάφορος στα λόγια μου
Έκανε κριτς κρατς.
❧
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΕΝΑ
Ποτέ δεν ονειρεύτηκα εκείνη τη μηλιά
που φύτρωσε στο κέντρο του παραδείσου!
Μα πάντα ονειρεύομαι εκείνη τη γυναίκα
που στις μύτες των ποδιών της, κάτω απ’ το δέντρο, απλώνεται να κόψει!
Η ζωή είναι το θάρρος αυτής της παρέκκλισης,
ακόμη κι αν είναι ανυπακοή στη θεϊκή εξουσία.
Με απεριόριστη υπομονή διαβάζω τα έργα των προγενέστερων ποιητών.
Υψώνω το πόδι μου
για να δω πέρα από τα σύνορα.
Δεν εξαπατώμαι από την ουτοπία των τεμπέληδων κριτικών.
Η ποίηση δεν είναι άναμμα φωτιάς όπως λένε, είναι η ίδια η φωτιά!
Κανέναν τους δεν είδα με καμένο δάχτυλο από αυτή τη φωτιά.
Ξέρω απ’ έξω τη δομή και τα μυστικά μερικών, σαν το όνομά μου.
Θαυμάζω το απεριόριστο πέταγμα του πάθους κάποιων.
Με δέος στέκομαι μπροστά στη σιωπηλή νησίδα άλλων.
Όμως δεν το κρύβω,
είμαι απ’ αυτούς που γρήγορα βαριούνται στο σπίτι των άλλων,
ακόμη κι αν είναι το σπίτι του πιο κοντινού μου ανθρώπου.
Πάντα έχω μπροστά μου ένα μονοπάτι: την προδοσία.
Ο πιο νόμιμος δρόμος για έξοδο.
Κάθε έξοδος είναι επιτυχία.
Τι κι αν ακολουθεί πτώση μετά την επιτυχία;
Έχεις δει κανέναν να εγκαταλείπει τον κόσμο με χαρούμενη καρδιά;
❧
Η ΜΕΓΑΛΗ ΣΙΩΠΗ
Όταν σκέφτομαι εκείνους
που αγάπησα και έφυγαν
με καταλαμβάνει η σιωπή
Όταν τους
θυμάμαι όλους μαζί
η σιωπή μεγαλώνει
Από αυτό καταλαβαίνω
από πού πηγάζει η σιωπή του Θεού.
❧
ΚΟΥΡΔΙΣΤΑΝ
Σαν βασιλιάς που εξέπεσε απ’ τον θρόνο
Σε μια ακτή σε βρήκα ξανά
Μόνο και λυπημένο με ένα σορτς
Πάνω στη ζεστή άμμο του καλοκαιριού
Το φως του ήλιου λαμπύριζε στο δέρμα του
Τα μάτια του καρφωμένα στο κενό του ουρανού
Έσκυψα και φίλησα το χέρι του
Να είσαι σίγουρο, ψυχή μου
Εγώ πάντα σε θεωρώ βασιλιά μου!
Το χώμα σου ήταν το αστέρι στον ώμο της παιδικής μου ηλικίας..
Το όνομά σου ήταν η υπερβολική καύχηση της νιότης μου.
Όταν με ρωτούσαν από πού είμαι
Σαν καραμέλα σε γύριζα στο στόμα μου
Και μετά απαντούσα, κάθε φορά
Χρειαζόταν εξήγηση
Αγαπούσα αυτή σου την ξενιτειά
Αυτή η μοναξιά σου συχνά ήταν ταυτότητα
Δεν είσαι μόνο εσύ σ’ αυτή την ακτή
Μην πονάς την καρδιά σου
Ο Θεός επίσης, με μερικά φτερά κοντά σου
Πάνω στη ζεστή άμμο του καλοκαιριού
Κοιτάζει μακριά
Να είσαι σίγουρο,
Ο θρόνος θα καταρρεύσει πάνω στην αδικία
Αυτός με τόσα χρόνια
Έχει δει το σχοινί πολλών τυράννων να σπάει στο πάχος του.
❧
ΨΕΥΤΙΚΗ ΕΙΡΗΝΗ
Το όπλο του, με την κάννη προς τα κάτω,
στον ώμο του κρέμεται
Επιστρέφει στο σπίτι του
Ο πόλεμος τελείωσε.
Κάθε νύχτα βλέπει το ίδιο όνειρο
Στο παγωμένο του χαράκωμα.
Το ξέρει καλά,
Μια μέρα το όπλο θα μπει στην οπλοθήκη
Μα δεν γνωρίζει τι θα απογίνει
ο ίδιος εκείνη τη μέρα.
❧
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ
Γιόρτασα τα εξήντα πέντε μου χρόνια.
Ρώτησα ξανά τον εαυτό μου,
Μετά από τόσα χρόνια,
είμαι ακόμα κύριος των ονείρων μου;
Τα όνειρα,
Κάποια τα βλέπω συνεχώς
Όλα αφορούν την κορυφή, τον κίνδυνο της ανάβασης.
Στα όνειρα πετώ με τους ενάρετους
Λόγω αδυναμίας δεν ησυχάζω
Μέσα σε διάσπαρτα σύννεφα
με το ράμφος ενός λάθους
Πέφτω
Η καρδιά πρέπει να ‘ναι ελαφριά
για ν’ αντέξει στον αέρα.
Σε άλλο όνειρο
Σαν τίγρη που αψηφά τη δύναμη
του ταύρου για να επιτεθεί στο θήραμα
Ο πόλεμός μου με τον κόσμο
μοιάζει μ’ αυτόν του ταύρου και της τίγρης,
Ή του γοργοφτέρουγου
γερακιού και του ψαριού στο νερό
Όταν το γεράκι ορμά, τα ισχυρά του νύχια νικούν.
Τώρα στα εξήντα πέντε μου
Σε ένα δωμάτιο στη νοτιοδυτική Ασία
Σε μια αρχαία πόλη
αντί για γιορτή και θόρυβο
Ακούω την έκτη συμφωνία του Τσαϊκόφσκι
Τα όνειρα ξαναβγαίνουν
Πολλαπλασιάζονται. Δεν τελειώνουν
Από το σκοτάδι στο σκοτάδι
πορευόμαστε σαν φως
Λυπάμαι τον εαυτό μου,
Πόσο μακριά είναι η Οδύσσεια
που ακόμα δεν έφτασα;
❧
Ο ΚΕΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Ο Γκιλγκαμές
Βρήκε το βότανο της αθανασίας
Το έφαγε και έγινε μύθος
Ο μύθος έψαξε, το βότανο δεν βρήκε
Έγινε βιβλίο
Από τότε τα βιβλία γράφονται
Για το βότανο
///
Στους πρόποδες των αρχαίων βουνών του Κουρδιστάν, στην ιστορική πόλη του Ερμπίλ, γεννήθηκε το 1956 ένας άνθρωπος που αργότερα έγινε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της σύγχρονης κουρδικής λογοτεχνίας. Ο Dilshad Abdullah έχει αφήσει με την πένα του το αποτύπωμά του βαθιά στην ποιητική παράδοση του λαού του.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70, άρχισε να υφαίνει τον πλούσιο ιστό του κουρδικού πολιτισμού με τις λέξεις του. Το σύνολο του έργου του – 23 ποιητικές συλλογές και 6 βιβλία δοκιμίων – αποτελεί θησαυρό της κουρδικής λογοτεχνικής κληρονομιάς. Κάθε στίχος του είναι σαν μια κλωστή που συνδέει το παρελθόν με το παρόν, την παράδοση με τη σύγχρονη πραγματικότητα του κουρδικού λαού.
Η φωνή του Abdullah δεν περιορίζεται μόνο στα σύνορα της χώρας του. Τα ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αραβικά, τα περσικά και τα σουηδικά, ταξιδεύοντας πέρα από τα βουνά του Κουρδιστάν και μεταφέροντας τους παλμούς της καρδιάς και της ψυχής του λαού του σε μακρινές ακτές.
Μέχρι σήμερα, εξακολουθεί να ζει και να γράφει στην πόλη του (Ερμπίλ).
⸙⸙⸙
[Πρώτη δημοσίευση των μεταφράσεων στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: ©Cristina García Rodero. Δείτε τα περιεχόμενα του δέκατου τρίτου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]