Μετάφραση από τα Ισπανικά: Θανάσης Ράπτης
Κείμενα γραμμένα στα τέλη των 60’s και στις αρχές των 70’s υπό την επήρεια του κινήματος των Μπήτνικ: Λύσσα κόντρα στο κατεστημένο, φυγή με το τροχόσπιτο, ταραχές, εξορίες, ψυχοτρόπα ταξίδια, παραισθήσεις, απογοήτευση, σκεπτικισμός.
Μελαγχολική Μαριονέτα:
Ο Θεός σέρνει στη σκηνή τη Μαριονέτα, τη φορτώνει, τη λύνει, την αγκαλιάζει, την κλαίει. Δεν πετυχαίνει τίποτα, κανένα συναίσθημα δε δονεί την αίθουσα.
Το Τριαντάφυλλο στο βάζο:
Νοσηρές γυναίκες που δαγκώνουν τον θάνατο και σκουριασμένα παιδιά που κάθονται σιωπηλά. Τίποτα δε με ανησυχεί, μόνο το τριαντάφυλλο στο βάζο.
Φυγή και στίξη:
Πύρινη σφαίρα το κεφάλι, προσωπικός ήλιος. Εν συντομία: οργισμένη τελεία. Εν συντομία: τελεία. Προκαλεί οργή το να έχεις το τριαντάφυλλο στα χείλη.
Συμβολική πράξη:
Ένιωθα τη μεγαλοπρεπή επιθυμία να επιστρέψω στην κοιλιά της μάνας μου. Γι’ αυτό ξαναέβαζα τα πουλιά στο αυγό.
Αργή σπουδή για το μεγάλο σκυλί που αδυνατίζει την αυγή:
Θα πάμε στις όχθες του Σηκουάνα για να πετάξουμε ψίχουλα από ψυχές στους αυτόχειρες. Αν δεν έρθεις, αν πάω μόνος μου, θα πετάξω στον Σηκουάνα ένα προς ένα τα δάχτυλά μου.
Ο Νεκροθάφτης:
«Σα να έψαλλαν εκατό Γοτθικοί καθεδρικοί ναοί το οξύ του άσμα, η μουσική της τρέλας τσιμπάει και πονάει». Αυτά τα παιδιά τσιρίζουν, κλαίνε. Είναι αποκλεισμένα εδώ, μαζί μου. Μπαμπά; Μαμά; Με έφεραν οι δυο τους, με παράτησαν. Τους είδα να φεύγουν από τον διάδρομο σαν δυο οχιές που εγκαταλείπουν το αυγό και το δέρμα τους.
Κοντές βελονιές … μεγάλα κεντήματα:
Ξεκινούσε ξανά η φαύλα καθημερινότητα. Για άλλη μια φορά, με το βάσανο του άρρωστου συκωτιού, αναρρώνει. Η ζωή συνεχιζόταν, παρά τις αυτοκτονικές σκέψεις. Η φαύλα καθημερινότητα βρίσκεται πάλι εδώ.
Χωρίς Ήλιο … Μέχρι πού θα κοιτάξουν τα ηλιοτρόπια;:
Είμαι τεσσάρων μηνών έγκυος και έχω πανικοβληθεί με τη γέννα. Η Νέα Υόρκη μυρίζει μουστάρδα και ίσως το μωρό μου να έχει αρχίσει να οξειδώνεται.
Ευτυχισμένος εξ επαφής:
Εγώ είμαι ο εαυτός μου… απλός και γυμνός σαν οδυνηρά νεκρός. Ζω τα κομμάτια της ζωής μου όπως γουστάρω. Η διάθεσή μου είναι πτωχευμένη. Η συνείδησή μου, σκύλα μάνα, ουρλιάζει και κυνηγάει την ουρά της, μου γαβγίζει, με δαγκώνει. Όπως κανείς άλλος έχω κλοτσήσει τη μπάλα της ζωής μου. Γκολ! Γκολ στο κενό της κερκίδας. Γκολ!
***
Η Adela Fernández γεννήθηκε στην πόλη του Μεξικού το 1942. Έχει σκηνοθετήσει πρωτοποριακές ταινίες μικρού μήκους και έχει συγγράψει πολλά θεατρικά έργα. Οι δημοσιεύσεις της άπτονται πολλών διαφορετικών πεδίων όπως ανθρωπολογία, ιστορία και λαϊκή τέχνη και πάντα επικεντρώνονται στον ενθουσιασμό της για την ανθρώπινη επαφή. Τα λογοτεχνικά της κείμενα έχουν να κάνουν με το μαγικό, τις περιπέτειες της ψυχής και τον σουρεαλισμό.
Ο Gabriel García Márquez έγραψε για τα διηγήματά της: «Κείμενα μεγαλειώδη, που με έχουν αποπλανήσει και δε λένε να σβηστούν από τη μνήμη μου, από την πολύ σοβαρή, πολύ λυπημένη και σκοτεινή Adela Fernández, τη νέα διηγηματογράφο που μας εκπλήσσει».
Έχουν κυκλοφορήσει στα Ισπανικά μεταξύ άλλων τα βιβλία της: Vago Espinazo de la Noche, Duermevelas, Híbrido, Sabrosuras de la Muerte, Cocina prehispánica. Στα ελληνικά έχουν δημοσιευτεί σε δική μου μετάφραση 3 διηγήματά της στα περιοδικά Εντευκτήριο και Intellectum.
Είχα την τύχη να τη γνωρίσω το 2010 στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή μια βραδιά αφιερωμένη στο έργο της. Αργότερα την συνάντησα ξανά στην πόλη του Μεξικού το 2011, στο κάστρο-σπίτι που κληρονόμησε από τον πατέρα της Emilio “Indio” Fernández και βρίσκεται στην περιοχή του Κογιοακάν, λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι της Φρίντα Κάλο.
Μέχρι τον θάνατό της, τον Αύγουστο του 2013, παρέμεινε μια γλυκιά, διαρκώς θλιμμένη φιγούρα, μια ανοικτή αγκαλιά, «μια μαμά-κλώσσα», όπως της αρέσει να χαρακτηρίζει χαριτωμένα τον εαυτό της…
[Πρώτη δημοσίευση της μετάφρασης στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: Steve McCurry. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.]
