frear

Ο Δούρειος Ίππος της Δημοκρατίας – του Κώστα Λεϊμονή

 

Φαίνεται ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τον κυκεώνα στον οποίο έχουμε εισέλθει ήδη από τον Ιούνιο του 2012. Και δε μιλώ για την περιβόητη οικονομική κρίση, αλλά για τη θεσμική. Η πρώτη υπήρχε εδώ και πολλά χρόνια και μάλιστα καμουφλαρισμένη. Η δεύτερη εμφανίστηκε ως απόρροια της χαμηλής στάθμης του μορφωτικού και πνευματικού επιπέδου μεγάλου μέρους του εκλογικού σώματος. Στο πολίτευμα υπάρχει μία προφανής κοινοβουλευτική αστάθεια, η οποία εντοπίζεται σε δύο συνιστώσες: Πρώτον, στην έλλειψη ιδεολογικής διαμόρφωσης γνώμης των πολιτών και δεύτερον στην όχι και τόσο αναπάντεχη εν τέλει άνοδο του νεοναζιστικού υβριδικού κομματικού σχηματισμού. Ζούμε ιστορικές στιγμές. Στιγμές που αυτή την ώρα που μιλάμε, οι σύγχρονοι «Ηρόδοτοι» της ιστορίας καταγράφουν στα κατάστιχά τους.

Σχετικά με το πρώτο (έλλειψη ιδεολογικής διαμόρφωσης της πολιτικής γνώμης): Δυστυχώς ο αποτροπιασμός προς κάθε τι το κοινοβουλευτικό έχει οδηγήσει σε μία μαζική απαξίωση του αξιώματος των εθνικών μας αντιπροσώπων, των δημοκρατικών συμβολισμών και των εν γένει πολιτικών αξιών. Αλληλένδετα λάθη προηγούμενων πολιτευτών, καθώς και η ημιτελής ανανέωση των κομματικών ψηφοδελτίων από τη μία και η τάση αδιαφορίας για την πνευματική καλλιέργεια της νεολαίας από το κράτος από την άλλη, οδήγησαν στην αδράνεια, τον ωχαδερφισμό, τη σχεδόν ζωώδη απάθεια. Οδήγησαν στη γενική και αόριστη προσμονή ενός από μηχανής Θεού, για να σώσει την κατάσταση. Το έτοιμο χρήμα έντυσε σώματα μαθητριών με πρώτες μάρκες χωρίς να έχουν ποτέ εργαστεί, ώστε να καταλάβουν την αξία τους. Οι πλαστικές, πιστωτικές κάρτες εξασφάλισαν στα πόδια των αγοριών γκάζια πρώτης ποιότητας, με το ρίσκο της ξέφρενης πορείας στην ξεχασμένη άκρη του μυαλού τους, χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει ότι η απόλαυση είναι απόρροια της αξίας και όχι της αεργίας. Η κοινωνία ανέθρεψε μια γενιά χωρίς να της λείπει απολύτως τίποτε. Χωρίς να έχει αισθανθεί, τουλάχιστον η συντριπτική της πλειοψηφία, έντονη την αίσθηση της στέρησης, όπως επίσης και χωρίς να έχει αγωνιστεί για ισάξιας παροχής αποκτήματα. Το σύστημα (αν και απεχθάνομαι τη λέξη, γιατί έχει καταντήσει λεκτική καραμέλα στα χείλη χρωματισμένων λόγων) δημιούργησε πολίτες με πρόσκαιρες γνώσεις. Δημιούργησε ιδεολογίες με ημερομηνία λήξης. Και εκεί που το πανεπιστήμιο καταφθάνει να αντικαταστήσει το κενό από τη μία, έρχονται να αντισταθμίσουν τη συνεισφορά του η περιορισμένη ύλη, οι ανεπαρκείς ώρες διδασκαλίας και οι αχαρακτήριστες υποδομές και εγκαταστάσεις από την άλλη. Έπειτα, ο πολίτης, παίρνοντας το πτυχίο του, «υποχρεούται» πλέον να μετατραπεί σε έλλογο ψηφοφόρο, σε έναν κοινωνό-παντογνώστη. «Υποχρεούται» να συμμετάσχει στα «κοινά», τα οποία δεν γνωρίζει καλά-καλά. Θυμάται μόνο τη σημείωση 4 στην υποπαράγραφο 2 του βιβλίου μιας δεξιάς σελίδας που όριζε την ενασχόληση με τα κοινά ως τη συμμετοχή στην πολιτική ζωή και την ασχολία με τα θέματα της πόλης-κράτους. Εκεί σταμάτησε ο ορισμός, μαζί μ’ αυτόν και η γνώση του κοινωνού-πολίτη και εκεί και το μέλλον του. Γιατί μέλλον χωρίς παρόν δεν χτίζεται. Μπορεί να χτιστεί μόνο παρόν από το τσιμέντο των παρελθόντων χρόνων. Δεν γνωρίζουμε, βέβαια, πόσα αποθέματα έχουν ακόμα μείνει…

Σχετικά με το δεύτερο ζήτημα και συγκεκριμένα για το υβριδικό σχήμα της νεοναζιστικής οργάνωσης της αυγής του Μίδα: Χάρις στο de lege lata δημοκρατικό μας πολίτευμα εισήχθηκε στο κοινοβούλιο, όμως δεν είναι η αιτία της συζήτησης. Αποτελεί μοναχά την αφορμή της. Δεν είναι δυνατόν να κατηγορούμε τους Φλινστόουνς από τη στιγμή που εμείς τους βλέπουμε και ανεβάζουμε τα νούμερα της τηλεθέασης. Η πλασματική ευημερία προ του 2009 δημιούργησε την εντύπωση ενός υγιούς καθόλα πολιτεύματος. Ακόμα και όταν ψηφίστηκε ο νόμος περί ευθύνης υπουργών λίγοι ήταν οι συνταγματολόγοι που με παρρησία στηλίτευσαν το λάθος αυτό, γιατί περί λάθους εν τέλει επρόκειτο. Διατρανώς μάλιστα. Πέρα από αυτό, το υποτυπώδες κοινωνικό κράτος δικαίου αντί να στεκόταν ως συμπαραστάτης του πολίτη, τού αντιστεκόταν σθεναρά και μάλιστα σιγόνταρε την παράνομη συμπεριφορά του πολλαπλώς και ποικιλοτρόπως μέσω των οργάνων του. Οι πελατειακές σχέσεις έδιναν και έπαιρναν και η δημοκρατία άντεχε. Η διαφθορά γλεντούσε και η δημοκρατία άντεχε. Το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος είχε αρχίσει το ξέβγαλμα και η δημοκρατία άντεχε. Οι συνειδήσεις αλλοιώνονταν και η δημοκρατία άντεχε. Και εκεί που η υποσχεσιολογία εξαντλήθηκε, εκεί που τα «θα» στέρεψαν, ξεπρόβαλε η αλεπού με μανδύα προβάτου και μίλησε στην απλή, λαϊκή γλώσσα: τη γλώσσα της εκδίκησης. Τη γλώσσα που καταλαβαίνουν όλοι: από παιδιά πρώτης δημοτικού μέχρι και γιαγιάδες που φλερτάρουν με έναν μαυροντυμένο κύριο με δρεπάνι. Η έλλειψη σαφούς πολιτικού προσανατολισμού, με τον κάθε βουλευτή να πράττει το μακρύ και το κοντό του, ιδρύοντας νέο κόμμα και μεταπηδώντας από τη μια ιδεολογία στην άλλη, λες και είναι μικρό παιδί που αλλάζει γνώμη κάθε πέντε λεπτά για το τι θέλει να φάει, δημιούργησε μια τέτοια έντονη εικόνα σύγχυσης στο εκλογικό σώμα, που μέχρι και το 2012 δεν μπορούσε να βρει λύση. Και ξαφνικά, σαν μάννα εξ ουρανού, βρέθηκε ο διοπτροφόρος οπαδός του Χιτλερ, με παρεμφερές σήμα που παραπέμπει σε σβάστικα, να παρασύρει στη διάβα του κάθε ενδοιασμό και να κερδίσει εκατοντάδες χιλιάδες ψήφους παριστάνοντας τον καλό Σαμαρίτη. Είναι λογικό για έναν άνθρωπο που φοβάται να κυκλοφορήσει το βράδυ να ψηφίσει κάποιον που θα τον οδηγήσει με ασφάλεια στο σπίτι του. Είναι λογικό για έναν άνθρωπο που δεν έχει χρήματα να αγοράσει τροφή να ψηφίσει κάποιον που θα του δώσει δωρεάν γεύματα. Εκεί που δε δούλευε επαρκώς η αστυνομία, υποκαστάθηκε από την αυγή του Μίδα. Εκεί που δεν δούλευε, όπως το Σύνταγμα επιτάσσει, το κοινωνικό κράτος πρόνοιας, υποκατέστησε τη λειτουργία του το ετεροθαλές τρισέγγονο του Χίτλερ.

Ζούμε αναμφισβήτητα ιστορικές στιγμές. Και δε μιλάω για μια χαρμόσυνη εθνική κατάκτηση, όπως ένα χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο, αλλά για το χρυσόμαλλο τέρας του ελληνικού κοινοβουλίου. Η Δικαιοσύνη έχει πλέον το λόγο να δικάσει. Είτε να αθωώσει είτε να καταδικάσει. Ας μη βιάζονται οι δημοσιογράφοι να κάνουν τους δικαστές. Η αρχή της αμφιβολίας υπέρ του κατηγορουμένου λειτουργεί μέχρι την έκδοση της καταδικαστικής –για πολλούς αμετάκλητης– δικαστικής απόφασης. Αν η κατηγορία για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση δεν ευδοκιμήσει λόγω αμφιβολιών, τότε θα έχει επιτευχθεί η πανηγυρική ηρωοποίηση των μελών του χιτλερικού αυτού κινήματος και μαζί μ’ αυτήν η τυχόν σταδιακή άνοδός του ακόμη και στην εξουσία. Άλλωστε, δεν πρέπει να λησμονηθεί ότι πάντοτε ο αδικημένος προσπαθεί με νύχια και με δόντια να αποκαταστήσει την απωλεσθείσα φήμη του στον κοινωνικό περίγυρο, πράγμα το οποίο τις περισσότερες φορές καταφέρνει.

Ας ξεφύγουμε, επομένως, από το γεγονός της ύπαρξης της χρυσής, ασημένιας ή χάλκινης αυγής κι ας κοιτάξουμε τι την έφερε ως εδώ. Ας αναλογιστούμε ότι ίσως είναι ο ακούσιος αποδιοπομπαίος τράγος του πολιτικού σκηνικού, ως συνισταμένη των διαδοχικών λανθασμένων επιλογών του πρόσφατου παρελθόντος. Ας ευφρανθούμε, όταν έρθει η ώρα απονομής της δικαιοσύνης, μόνο όμως υπό την προϋπόθεση ότι την επόμενη μέρα θα νιώσουμε καλύτεροι άνθρωποι και εξοπλισμένοι με κρίση πολίτες.

[Πρώτη δημοσίευση. Το έργο που κοσμεί το κείμενο είναι του χαράκτη Δημήτρη Καρλαφτόπουλου.]

Σε λίγο καιρό κοντά σας με νέο ηλεκτρονικό τεύχος στο mag.frear.gr

Mag.frear.gr – Τα ηλεκτρονικά μας τεύχη