frear

Ξεκλειδώνοντας τα μυστικά του συγγραφέα – του Χριστόδουλου Καλλίνου

Ένας αναγνώστης που δεν είναι απλά ο αναγνώστης που διαβάζει για να ξοδέψει εποικοδομητικά και ευχάριστα τον ελεύθερο του χρόνο, αλλά κρύβει μέσα του την κρυφή φλόγα του συγγραφέα, είτε αυθόρμητα, είτε συνειδητά, νιώθει την ανάγκη να φθάσει μέχρι τα βαθιά μυστικά του συγγραφέα που θαυμάζει και θέλει να του μοιάσει. Ένα λοιπόν ουσιώδες ζήτημα για έναν εν δυνάμει συγγραφέα είναι και το πώς ξεκλειδώνουμε τα βαθύτερα μυστικά ενός συγγραφέα και της τέχνης του.

Συνήθως ένας συγγραφέας κρατά τα μυστικά της τέχνης του για τον εαυτό του. Παρόλα αυτά η βαθιά και προσεχτική μελέτη του έργου του μπορεί να μας αποκαλύψει αρκετά από τα βαθύτερα μυστικά του. Επιπλέον, το έργο ενός συγγραφέα που μας ενδιαφέρει, ιδιαίτερα, μπορούν να φωτίσουν περισσότερο και βαθύτερα οι εξειδικευμένες μελέτες από ειδικούς μελετητές του έργου του. H μελέτη τέτοιου είδους εξειδικευμένων φιλολογικών μελετών, συνεπάγεται διττή ωφελιμότητα. Μας βοηθά να διεισδύσουμε στα επιμέρους ζητήματα που προκύπτουν από το έργο ενός συγγραφέα και ταυτόχρονα μας εισάγουν σε ευρύτερα φιλολογικά ζητήματα και ζητήματα της τέχνης της γραφής.

Είτε μία φιλολογική μελέτη είναι συγκριτολογική ή καθαρά θεωρητική και φιλοσοφική, είτε άλλης λογής, μας εισάγει σ’ ένα ουσιώδη πλαίσιο κατανόησης των βαθύτερων ζητημάτων που απασχολούν την συγγραφική τέχνη. Δεν υπάρχει κανένας σημαντικός συγγραφέας της ελληνικής ή της παγκόσμιας λογοτεχνίας για τον οποίο να μην υπάρχουν χρήσιμες και αξιόλογες φιλολογικές μελέτες για το έργο του.

Σπουδαία πηγή γνώσης για την πνευματική εμπειρία ενός συγγραφέα, τα ερεθίσματα και τα απόκρυφα μυστικά της τέχνης του αποτελούν και τα βιογραφικά έργα για το άτομο του. Σπουδαιότερα βέβαια προς αναζητήσεις αυτής της κατεύθυνσης είναι τα αυτοβιογραφικά κείμενα, τα ημερολόγια, ή τα απομνημονεύματα. Μέσα στις ημερολογιακές τους καταγραφές ή στα απομνημονεύματα τους οι συγγραφείς συνήθως μας αποκαλύπτουν την πνευματική τους περιπέτεια. Γιατί το επάγγελμα του συγγραφέα δεν είναι όπως τα άλλα επαγγέλματα, είναι ένα επάγγελμα βιωτή και σ’ αυτό οδηγούνται οι σπάνιοι άνθρωποι για κάποιους παράξενους και ίσως δύσκολα εξιχνιάσιμους λόγους.

Αρκετοί σημαντικοί συγγραφείς, κυρίως ποιητές, υπήρξαν και σημαντικοί δοκιμιογράφοι όπως λ.χ ο William Hazlitt, Paul Valery, o Octavio Paz, o Italo Calvino, o Anton Chehov, o T. S. Eliot κ.ο.κ και το δοκιμιακό τους έργο είναι ιδιαιτέρως αποκαλυπτικό των αντιλήψεων τους για την φύση και τα μυστικά της συγγραφικής τέχνης, ενώ άλλοι όπως ο Ρίλκε μας έχουν δώσει έργα τα οποία θα μπορούσαμε να τα θεωρήσουμε τρόπον τινά εγχειρίδια της τέχνης του Λόγου τα οποία είναι αποκαλυπτικά για ένα αναγνώστη εν δυνάμει συγγραφέα, όπως λ.χ τα Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, Οι σημειώσεις του Μάλτε Λάουριτς Μπρίγκε, τα Μικρά Δοκίμια για την τέχνη κ.ά.

Οι επιστολές και οι συνεντεύξεις είναι μια άλλη χρήσιμη και πολύτιμη πηγή για τον αναγνώστη εξερευνητή.

Οι νέοι συγγραφείς όπως έλεγε ο Πάουντ θα πρέπει να βελτιώσουν την περιέργεια τους. Και η περιέργεια για τα απόκρυφα μυστικά της τέχνης του συγγραφέα είναι ότι θα πρέπει να βελτιώσουν πρωτίστως οι νέοι συγγραφείς.

[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]

Σε λίγο καιρό κοντά σας με νέο ηλεκτρονικό τεύχος στο mag.frear.gr

Mag.frear.gr – Τα ηλεκτρονικά μας τεύχη