Μαρία Στασινοπούλου, Χαμηλή βλάστηση – Θάμνοι, πόες και μπονσάι, εκδόσεις Κίχλη, Αθήνα 2018.
Η Μαρία Στασινοπούλου δεν φοβάται να δείξει την ηλικία της, την προσωπική μνήμη, αυτά που έμειναν μέσα της ως τα τώρα. Με μια γλυκόπικρη αίσθηση κάθε κείμενό της, απόσταγμα μαύρης σοκολάτας που τη γεύεσαι νοερά διαβάζοντας, ενώ τοποθετείς τις διηγήσεις της μέσα στο μυαλό σου. Η συγγραφέας μάς ταξιδεύει σε στιγμές-σταθμούς της ζωής της, μας συστήνει ανθρώπους που την περιέβαλαν ή την περιβάλλουν και που επέλεξε να τους χαρίσει μια αναφορά, μια μικρή αθανασία.
Ευγενής ειρωνεία, έξυπνο χιούμορ, συμπυκνωμένα μηνύματα. Το βιβλίο ξεκινά με ολιγοσέλιδες ιστορίες και καταλήγει με κείμενα που δεν φτάνουν τη μισή σελίδα. Αυτά είναι τα μπονσάι. Μικρά κείμενα, μεγάλη σοφία. Αυτά συγκινούν περισσότερο από όλα όσα διαβάσαμε στις προηγούμενες σελίδες, είναι καίρια, δυνατά και συγκλονίζουν, συγκινούν. Επιτυχής η συμπύκνωση των συναισθημάτων. Δεν αφήνουν χώρο να ξεφύγει η σκέψη. Ίσως και η ταύτιση του αναγνώστη με τα γεγονότα που αναφέρουν, να βάζει εδώ λίγο παραπάνω το χεράκι της.
Το βιβλίο ξεκινά και τελειώνει με το θέμα της απώλειας. Ανάμεσα στον θάνατο βρίσκουμε τη γυναίκα, τη θέση της σε τοπικές κοινωνίες, τις σχέσεις ανδρών, γυναικών, ομώνυμες και ετερώνυμες σχέσεις, ζητούμενα της νεότητας αλλά και της τρίτης ηλικίας. Διακρίνουμε μια νοσταλγική διάθεση να περνά μπροστά από αστεία περιστατικά που χαρίζουν ένα διακριτικό χαμόγελο, ενώ άλλα μας κάνουν ασυναίσθητα να γελάμε δυνατά.
Ο χρόνος περνάει. Είμαστε μεγάλοι. Είμαστε ζωντανοί. Δεν έχουμε μόνο αναμνήσεις, όμως πληθαίνουν οι απώλειες: Αυτό το μήνυμα μου περνάει η συγγραφέας. Ένας υπόκωφος σπαραγμός, μια καταγραφή, μια προσπάθεια αξιοπρεπούς ειρήνης με το ανθρώπινο πεπρωμένο.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]
Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.
