Νάσος Βαγενάς, Βιογραφία. Ποιήματα 1974-2014, Κέδρος, Αθήνα 2015.
Η βιβλιοπαρουσίαση δεν είναι ο κατάλληλος τρόπος για να εκτεθεί το περιεχόμενο και η τυχόν αξία μιας συγκεντρωτικής έκδοσης της ποιητικής πορείας 40 χρόνων ενός ποιητή. Είναι άδικος τρόπος. Το να αποτιμηθεί ένας ποιητής και η ποίησή του έτσι, άδικο εξίσου. Όσο και αδύνατον. Ο μόνος λόγος ύπαρξης μιας βιβλιοπαρουσίασης απομένει η ίδια η φύση της: να συστήσει, έστω τηλεγραφικά, να αναγγείλει, να χτυπήσει το καμπανάκι του ερχομού, στο αναγνωστικό κοινό, της παρουσίας ενός προσώπου σε όλες τις δυνατές πτυχές του: στη συγκεντρωτική, δηλαδή, έκδοσή του… Μάλιστα, στην (πιθανή) πρισματική εκδοχή γνωριμίας που υποδηλώνουν, ίσως, τα 40 χρόνια εξέλιξής του (ή μη…). Τηλεγραφικό, έστω, χρέος μιας τέτοιας άδικης κι άχαρης βιβλιοπαρουσίασης, ποιητικών δεδομένων ειδικά, είναι ΠΑΝΤΟΤΕ, κρίνω, να προσπαθήσει να σταθμίσει τι θα ήταν καλό να φανεί από το έργο μιας πορείας 40 χρόνων με βάση ένα και μόνο κριτήριο: εκείνο της τρέχουσας συγκυρίας. Ίσως αυτό να είναι το καλύτερο καμπανάκι γνωριμίας για όσους δεν γνωρίζουν ή γνωρίζουν λίγο το παρουσιαζόμενο έργο. Ας μου συγχωρεθεί το κριτήριο αυτό του εφήμερου, σκέφθηκα όμως πως συνιστά πάντα μια καλή προτροπή αναγνώσεως όλων των πεπραγμένων ενός έργου. Στην Ελλάδα του σήμερα, λοιπόν, χτυπώ, μέσω του λόγου του ποιητή, ένα επίκαιρο καμπανάκι του χτες (από την ποιητική συλλογή Τα γόνατα της Ρωξάνης, 1981), συγκυριακής, επαναλαμβάνω, λογικής και κριτηρίου, που οπωσδήποτε δεν αντιπροσωπεύει διόλου την έκταση του ποιητικού ταξιδιού του Ν. Βαγενά :
ΩΔΗ
Όσο και να χτίζεις με σίδερο και με μπετόν είσαι κατά βάθος ένα τουρκόσπιτο.
Τα χρόνια πέφτουν πάνω σου σηκώνοντας ένα σύννεφο σκόνη.
Μέσα από το οποίο περνάει βήχοντας η Ιστορία.
Γιατί το χιόνι σου είναι βαρύ σαν μάρμαρο; Γιατί τα περιστέρια
που τσιμπάνε το χόρτο σου φεύγουν μουγκρίζοντας ;
Είσαι ένας δίσκος των 33 στροφών που γυρίζει στις 78. Ένα
γαλάζιο λεωφορείο με βουλιαγμένο το φτερό.
Ελλάδα ποια δάχτυλα χώνονται στον λαιμό σου; Σκυμμένη
επάνω μου ξερνάς αίμα και αιωνιότητα.
Ανέκαθεν θεωρώ τις συγκεντρωτικές εκδόσεις ποιημάτων μια ευλογία. Παρέχεται η δυνατότητα να έχεις με τη μια, κατά το δυνατόν, ολόκληρο το ταξίδι (καλό ή κακό άσχετο) ενός ανθρώπου στα χέρια σου και να μετράς όλες τις (εμφανείς) πορείες και τις πτυχές του. Δεν είναι λίγο. Είναι ευλογία. Σκέφτομαι, μάλιστα, πως η θέα ενός ταξιδιού είναι αυταξία. Αξίζει περισσότερο από το πόσο καλή ή κακή μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι είναι η ποιότητά του. Αφήστε που στην παρούσα περίπτωση η ποιοτική αποζημίωση του κόπου της θέας είναι δαψιλέστατη…
Tο βιβλίο είναι το τρίτο στη νέα σειρά ποιητικών Απάντων του Κέδρου (μετά από εκείνα του Βάρναλη και του Σαχτούρη). Είναι μεγάλου σχήματος, με σκληρό εξώφυλλο και οφείλω να τονίσω ότι διακοσμείται από πίνακα του πολυτάλαντου Αλέξανδρου Ίσαρη.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]
