frear

Πριν, τώρα και πάντοτε – του Σταύρου Σταυρόπουλου

ΠΡΙΝ, ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ
(Ένα ποίημα αιώνων για το βάρος του κόσμου που είναι αγάπη)

Ερχόσουν κάθε βράδυ
Λίγο πριν τα μεσάνυχτα
Αιώνες τώρα
Και εγδυνόσουν (*)
Άφηνες το φόρεμα σου στο χολ
– Το ίδιο πάντα πράσινο φόρεμα με τα τρία τελευταία κουμπιά ανοιγμένα
Πως δεν διελύθη στον χρόνο; –
Το δίπλωνες προσεκτικά στην καρέκλα
Ξάπλωνες δίπλα μου κρατώντας ένα σακουλάκι με λέξεις
Και με τάιζες
Απαγγέλλοντας ποιητές

Το πρωί που ξύπναγα έλειπες

Ο λεκές από το σπέρμα
Στο βούλιαγμα του σεντονιού δίπλα μου
Ίδιος
Ανεξίτηλο θαύμα
Τα ερείπια των λέξεων που περίσσευαν
Κάθε τόσο
Τα μάζευα
Και τα πέταγα στα σκουπίδια
Αυτός ήταν ο αρραβώνας μας

Σήμερα που ήρθε πάλι η σειρά του Έλιοτ
Δεν άντεξα
Και σε ρώτησα
Τι σ’ έπιασε πάλι μ’ αυτόν τον Έλιοτ, μου λες;
Αφού έχει πεθάνει χρόνια
Όπως και όλοι οι άλλοι που τρώμε
Από νεκρές λέξεις θα ζούμε συνέχεια;

Μόνο οι νεκροί έχουν πια λέξεις
Μου απάντησες μ’ ένα αινιγματικό χαμόγελο
Κι εμείς νεκροί είμαστε, αν θυμάσαι
Είμαστε οι μόνοι νεκροί που γράφουν ακόμα
Γιατί η αγάπη δεν μπορεί να σωπάσει ποτέ
Πώς αλλιώς θα ήμασταν αιωνίως μαζί
Αν δεν τρώγαμε ο ένας από τις λέξεις του άλλου
Συμπληρώνοντας κάθε φορά
Από προγενέστερους;

Και οι άλλοι;
Σε ρώτησα, δήθεν ψύχραιμα

Οι άλλοι δεν τις χρειάζονται πια
Είπες
Δεν τους είναι απαραίτητες
Έχουν ησυχάσει
Δεν έχουν βλέπεις τη δική μας κατάρα
Έζησαν, έγραψαν, αγάπησαν, αγαπήθηκαν. Και πέθαναν
Όπως αρμόζει

Άλλωστε εμείς τις διασκευάζουμε
Κάθε φορά και καλύτερα
Με τον ερωτισμό
Καθώς ακουμπούν η μια την άλλη
Όπως ανατριχιάζουν οι ράχες τους
Από τη συντριβή
Τις κάνουμε αγνώριστες

Ακόμα δεν συνήθισες αυτήν τη λύπη;

Τότε μίλησα εγώ
Και τρεμόπαιξε το φως στη λάμπα του δωματίου
– Μια λάμπα αρχαία, ποιος ξέρει από ποιον αιώνα; –
Μέχρι που έσβησε τελείως
Και είπα:

Δεν έμειναν χώρες
Που να μην υπήρξαμε κάποτε
Σαν εγωιστικά ξέφτια του χρόνου
Σαν χρυσές λεηλασίες τόσων διάσημων ήλιων
Που έλαμψαν και έσβησαν στις εποχές
Όταν ήρθε η ώρα τους

Τα ίχνη μας είναι παντού
Χωρίς να το ξέρουν τα κράτη

Με την αμέριστη συγκατάθεση των ανέμων μεγαλώσαμε
Γράφοντας
Και τη συνθήκη της αγάπης
Καλά κρατημένη στα δόντια
– Συνθήκη που εμείς υπογράψαμε –
Ερήμην των συνεπειών
Πίνοντας ο ένας από το αίμα του άλλου
Τις κακές εποχές το μοιραζόμασταν κιόλας
Όταν η ποσότητα δεν επαρκούσε
Τις εποχές του Διαφωτισμού και του Ρομαντισμού

Ανεπίληπτα και απέθαντα μόνοι

Δοκιμάζοντας τους εαυτούς μας
Κάθε φορά
Σε διαφορετικούς χρόνους
Με άλλα ονόματα, ρόλους και πρόσωπα
Που ήταν όλα περίτεχνα εμείς
Σαν θεοί ήρεμοι
– Ποιος θα μπορούσε να ταράξει άλλωστε την ειρήνη των εραστών; –
Ο Χαίλντερλιν νομίζω το έγραψε αυτό
Αυτός μας διέφυγε

Περιμένοντας
Στο κατώφλι ενός τέλους που δεν ερχόταν ποτέ
Ασάλευτοι
Απέναντι στη δυσφορία των άλλων

Υπηρετήσαμε σαν ηθοποιοί
Τον κοινό και τον κενό λόγο
Ερωτευτήκαμε περισσότερο τον καινό
Που κάθε τόσο πάλιωνε
Και χρειαζόταν ανασκευές
Μια άλλη αναγέννηση
Δύσθυμη
Γένους θηλυκού

Έτσι αγαπηθήκαμε ολόκληροι
Πηγαίνοντας από το μηδέν κατευθείαν στο δύο
Που ήταν άπειρο
Διατηρώντας
Το ασυγχώρητο της γυμνότητας
Αιωρούμενοι
Μέσα στις δοτικές και τα επιρρήματα
Της γραμματικής

Γίναμε εκπαιδευτικό μάθημα στα Πανεπιστήμια
Διδακτορικές μελέτες
Ταινίες – ακόμα ανεξιχνίαστες
Εκθέσεις ζωγραφικής θνητές
Δαιδαλώδεις μουσικές συνθέσεις
– Οι τέσσερις εποχές ήταν η αδυναμία μας –
Με την ίδια πάντα ψευδή ταυτότητα
Καλά κρυμμένοι
Μες την υγρή αιωνιότητα μας
– Υγρή απ’ τα δάκρυά σου –
Και τη θάλασσα
Που πάντα μας περιέκλειε
Τώρα προσπαθούν να μας επαληθεύσουν
Και σαν ανθρώπους
Η Τεχνολογία έκανε βλέπεις άλματα

Είναι καιρός να καρφωθούμε πια
Στο σιδερένιο κρεββάτι μας
Με άφτιαχτα πρόσωπα
Αρκετά κουβαλήσαμε τα τοπία στην
πλάτη μας
Σαν δίδυμα σαλιγκάρια
Να πλύνουμε τα χέρια μας καλά
Από το αίμα των άλλων
Να καθαρίσει η ιστορία, η γεωγραφία, η φιλοσοφία, η μουσική
Και κυρίως η λογοτεχνία
– Αυτό το αγαπημένο παιχνίδι μας –
Που παίζαμε σταθερά στα κρυφά

Εσύ κι εγώ

Εις βάρος των φαντασμάτων
Των εκτυφλωτικών σκιών
Και των μεγάλων νεκρών
Που μας κυρίευαν κάθε τόσο
Καθώς αλλάζαμε ζωές
Σαν να αλλάζαμε ρούχα
Για να κρατήσουμε τη φωτιά
Ενωμένη

Μήπως και καταφέρουμε
Να γίνουμε κάποτε πελαργοί, ερωδιοί, κοράκια
Ή μεταμορφωθούμε σε κόκκους
Ανεξάντλητης άμμου
– Και η άμμος αγάπη είναι –

Ακόμα καλύτερα
Μικρή και μεγάλη Άρκτος
Να ανεβαίνουμε όλο και πιο ψηλά
Στον ουράνιο θόλο
Όταν δεν θα έχει μείνει τίποτα πια
Από αυτόν τον κόσμο
Που δημιουργήσαμε
Χωρίς να φταίμε
Από μια ανελέητη ανάγκη

Και σωθούμε

Γύρισες και με κοίταξες
Με κείνο το γνωστό βλέμμα τόσων αιώνων
– Όπως πάντα είχες τον τελευταίο λόγο –

Και είπες:

Οι κακές συνήθειες δεν κόβονται εύκολα
Υπάρχει ακόμα άπλετος χρόνος
Ως το τέλος του κόσμου
Κάτι άλλο θα βρούμε
Μη σκέφτεσαι τώρα τις λέξεις
Μην τις μπλέκεις με την αγάπη
Μόνο εμένα

Κοίτα
Μας

Γεωργία, Τιφλίδα
18 Ιουλίου 2025

(*) «Και εγυμνώσουν. Και εφορούσες εσύ αραχνοΰφαντο νυχτικό κι εγώ απ’ έξω τα σάβανά μου.» (Ρώμος Φιλύρας, Η ζωή μου εις το Δρομοκαΐτειον, εκδ. Καστανιώτη 2007 και εκδ. Σμίλη, Άπαντα τα ευρεθέντα, 2023).

⸙⸙⸙

[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Ζωγραφική: Winslow Homer. Δείτε τα περιεχόμενα του δέκατου πέμπτου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]

Σε λίγο καιρό κοντά σας με νέο ηλεκτρονικό τεύχος στο mag.frear.gr

Mag.frear.gr – Τα ηλεκτρονικά μας τεύχη