Στον πυρήνα της συγγραφικής ωριμότητας : Γιώργος Μαρκόπουλος, Σταύρος Ζαφειρίου, Ισίδωρος Ζουργός, Αγγέλα Καστρινάκη
Δύο ποιητές, γεννημένοι στη δεκαετία του ’50, και δύο πεζογράφοι, γεννημένοι στη δεκαετία του ’60, συνεχίζουν τη γόνιμη λογοτεχνική πορεία τους, δίνοντας βιβλία υψηλόβαθμης συγκινησιακής δραστικότητας. Τέσσερις αναγνωστικές προτάσεις που αφορούν καταθέσεις συγγραφικής ωριμότητας.
—Γιώργος Μαρκόπουλος, Ποιήματα 1968-2010 (Επιλογή), Αθήνα, Κέδρος, 2014 : Ο έρωτας, ο αγώνας για υπαρξιακή δικαίωση, ο χρόνος, ο θάνατος, και ειδικότερα η απελπισμένη προσπάθεια του ανθρώπου να υπερκεράσει το χρόνο και το θάνατο, αποτελούν διαχρονικά θέματα της ποίησης, αλλά είναι και τα βασικά θέματα της ποίησης του Γιώργου Μαρκόπουλου. Τρυφερός σπαραγμός, πυκνή εναλλαγή εικόνων και καλλιτεχνικά μετουσιωμένων βιωμάτων, ενίοτε αύρα ενός ευγενούς λυρισμού και παντού γόνιμη νεωτερικότητα συγκροτούν ένα ελκυστικό ποιητικό σύμπαν. Στην παρούσα συγκεντρωτική έκδοση, από τις αρχικές συλλογές λίγα ποιήματα επανατοποθετήθηκαν, ενώ οι ποιητικές συλλογές της ωριμότητας εντάχθηκαν εξ ολοκλήρου. Ματιά προσηλωμένη όχι μόνο στον εσώτερο εαυτό, αλλά και στον άλλο, ιδίως τον τσαλακωμένο της ζωής, εμπλουτισμένη με την αίσθηση και της γενέθλιας επαρχίας και της σκληρής μεγαλούπολης, στης οποίας όμως κάποιες εσοχές ανακαλύπτεται ακόμη το ελπιδοφόρο θαύμα, δίπλα στο βαρύ καημό της μοναξιάς, της αρρώστιας, της σκληρότητας. Κατά την εύστοχη και εμπνευσμένη διαπίστωση του Κ. Π. Παπαγεωργίου (εφ. Η Αυγή, 22.06.2014), στην ποίηση του Γιώργου Μαρκόπουλου γίνεται αισθητό το «θρόισμα του θανάτου […] ως παράγων θαλπωρής, τρυφερότητας, αλτρουισμού και παραμυθίας». Ευαίσθητες και οξυδερκείς ποιητικές πάσες προς τους αναγνώστες από τον σέντερ χαφ της ποιητικής γενιάς του 1970, ο οποίος δείχνει και με τη συγκεντρωτική έκδοση της έως τώρα δουλειάς του ότι διαθέτει στόφα και εκτόπισμα σημαντικού ποιητή.
—Σταύρος Ζαφειρίου, Δύσκολο, Αθήνα, Νεφέλη, 2014 : Η ποιητική ύλη κατατάσσεται σε πέντε ενότητες, που διαχωρίστηκαν με βάση μια ιδεολογικά λειτουργική και ηθικά προσφυή διάκριση του Πρίμο Λέβι (Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος, μτφ. Χαρά Σαρλικιώτη, Αθήνα, Άγρα, 2003) ως προς την ανθρωπογεωγραφία της χιτλερικής Γερμανίας : «Αυτοί που ξέρουν και δεν μιλούν», «Αυτοί που ούτε ξέρουν ούτε και ρωτούν», «Αυτοί που όταν τους ρωτούν δεν απαντούνε», «Αυτοί που υπερασπίζουν την ψευδαίσθηση της αθωότητάς τους». Το «Ιντερμέδιο», που τοποθετήθηκε ανάμεσα στην δεύτερη και στην τρίτη ποιητική ενότητα, ωθεί σε δημιουργική συνύπαρξη τον δημοτικογενή δεκαπεντασύλλαβο με τη νεωτερική έκφραση, το λαϊκότροπο λεκτικό της δημοτικής παράδοσης με τη λογιοσύνη και τη γεύση της σημερινής λαλιάς. Η δωδέκατη ποιητική κατάθεση του Σταύρου Ζαφειρίου συγκεφαλαιώνει με εμπνευσμένο τρόπο τα χαρακτηριστικά της όλης ποιητικής του : τεχνοτροπικός μοντερνισμός, με εξέχον το χαρακτηριστικό τής αυξημένης δραματικότητας, που ενδυναμώνεται από την εναλλαγή ομιλουσών φωνών μέσα στη σύνθεση . υπαρξιακή αναζήτηση, ως κεντρική συνιστώσα μιας σύνθετης θεματικής συνισταμένης . ροπή προς το συνθετικό ποίημα, του οποίου οι επιμέρους εκφάνσεις στοιχειοθετούν ένα οργανικό σύνολο. Το κάθε ποίημα διατηρεί μία σχετική αυτονομία, αλλά ο ποιητής δεν στοχεύει στη γραμμική παράθεση μεμονωμένων βιωμάτων, αλλά στη διασφάλιση της εσωτερικής ενότητας του ποιητικού υλικού, το οποίο νεωτερικά δομημένο και υπαρξιακά φωτισμένο συγκλίνει στο ότι «ο κόσμος […] είναι η κομμένη αναπνοή του πανικού του, / όχι ο γαμήλιος ανθός γύρω από τον καρπό».
—Ισίδωρος Ζουργός, Σκηνές από τη ζωή του Ματίας Αλμοσίνο, Αθήνα, Πατάκης, 2014 : Ο Ματίας Αλμοσίνο, λογοτεχνικό πρόσωπο που ενσωματώνει εχέγγυα ιστορικής διακρίβωσης και στοιχεία επινοημένης μυθοπλασίας, ήταν Εβραίος, γεννημένος στην Ελβετία. Μέσα από την πορεία του ψηλαφούμε όλη τη χριστιανική Δυτική Ευρώπη του 17ου αιώνα, αλλά και τη χριστιανορθόδοξη κοιτίδα, το Άγιον Όρος. Η επιστημονική εξέλιξη, η εδραίωση των χριστιανικών δογμάτων, η συνύπαρξη ποικίλων πολιτισμικών συστημάτων, η εναλλαγή φυσικών και αστικών τοπίων, προβάλλονται στο πεδίο της υπαρξιακής ανέλιξης, στην περίπλοκη και σε αρκετά σημεία της αντιφατική και σημαδεμένη από ποικίλες αγωνίες περιοχή του ανθρώπινου βίου. Ιστορικό μυθιστόρημα, δοσμένο από έναν πεζογράφο που και προγενέστερα κατέθεσε χαρακτηριστικά και επιτυχημένα δείγματα του συγκεκριμένου αφηγηματικού είδους, εδράζεται σε ενδελεχή έρευνα πολλών πηγών, τηρώντας τις δύο βασικές προϋποθέσεις της ιστορικής αφηγηματικής συνθήκης : ο χρόνος συγγραφής απέχει αρκετά από το χρονικό πλαίσιο ανάπτυξης της πλοκής, ενώ οι συνήθειες, οι πεποιθήσεις και η νοοτροπία της περιόδου, στην οποία το μυθιστόρημα τοποθετείται, αναπαρίστανται με πιστότητα. Εύστοχες περιγραφές, που δεν υποκύπτουν στον πειρασμό της λεκτικής εκζήτησης και θεμελιώνονται στη λειτουργική ακριβολογία, συνεχείς εναλλαγές αφηγηματικών φωνών που ανήκουν σε πρωταγωνιστές αλλά και σε δευτερεύοντες χαρακτήρες, εκτύλιξη πολλαπλών γεγονότων που συγκλίνουν στη χαρτογράφηση και στη διακρίβωση της ανθρώπινης περιπέτειας, συγκροτούν ένα σύνθετο μυθιστορηματικό σύμπαν, το οποίο εκκινεί σεσημασμένο από πλευράς χρονολογικής και γεωγραφικής, για να καταλήξει στην ουσία πανανθρώπινο, υπερτοπικό και διαχρονικό.
—Αγγέλα Καστρινάκη, Και βέβαια αλλάζει! Αφήγημα για τη Μεταπολίτευση, Αθήνα, Κίχλη, 2014 : Η λογοτεχνική συνεισφορά τής γνωστής νεοελληνίστριας φιλολόγου συνεχίζεται με ένα βιβλίο αυτοβιογραφικής ύλης. Η μεταβίβαση των προσωπικών βιωμάτων στην περιοχή της μυθοπλασίας και η μετουσίωσή τους σε λογοτεχνική αφήγηση ψηλαφίζονται και εδώ, όπως και στις προηγούμενες λογοτεχνικές καταθέσεις της συγγραφέως, αλλά το σκηνικό των θεμιτών, βέβαια, αφηγηματικών τεχνασμάτων και των συγγραφικών επινοήσεων έχει χαμηλώσει, ενώ η άμεση εξομολογητική διάθεση και η συγκινησιακή θερμοκρασία μιας αφήγησης, η οποία λειτουργεί περισσότερο ως μαρτυρία και λιγότερο ως μυθοπλασία, έχουν αυξηθεί. Λόγος που εκκινεί έμφυλος αλλά στο ξεδίπλωμά του απολήγει ακριβής και αφηγηματικά αρτιωμένος εκφραστής μιας ολόκληρης γενιάς, ενώνοντας το θήλυ και το άρρεν, προσπερνώντας το πολιτικά ορθό, φτάνοντας στον πυρήνα μιας βαθιάς ψυχογράφησης. Ο μεγαλοαστικός μικρόκοσμος του ιδιωτικού σχολείου της βασικής ηρωίδας είναι ένας κύκλος, που συνεχώς μεγαλώνει την ακτίνα του, και τελικά απλώνεται, ώστε να συμπεριλάβει στην άλω του την πολιτική εφηβεία της γενιάς που γεννήθηκε γύρω στο 1960, και κυρίως των παιδιών της που συνδέθηκαν με την ανανεωτική Αριστερά. Ιδεολογικές αναζητήσεις και εντάσεις, ερωτικό και σεξουαλικό ξύπνημα, όνειρα και πολιτική δράση για μία κοινωνία δημοκρατική και ελεύθερη, προσωπικές αμφιταλαντεύσεις, συλλογικοί οραματισμοί, επανασχεδιασμοί, απογοητεύσεις και υποφώσκουσες ελπίδες εκφράζονται με πεζογραφική συνθετότητα και συγγραφική μαεστρία, οικοδομώντας ένα βιωματικά ειλικρινές και αναγνωστικά ελκυστικό «αφήγημα για τη Μεταπολίτευση», σε αρκετά σημεία του οποίου πολλές και πολλοί θα αναγνωρίσουν τον εαυτό τους.
