frear

Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί -του Γιάννη Μήτσου

Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί (2014)
(Only lovers left alive)
Jim Jarmusch

Οι ήρωες του Τζάρμους περιβάλλονται πάντα από μια θλίψη κι έναν αέρα ρομαντισμού. Δεν είναι διόλου τυχαίο το ότι ο δημιουργός στρέφεται στον βαμπιρικό μύθο, και πολύ αφελής ανάγνωση θα ήταν να συνδυάσει κανείς την επιλογή του μόνο με τη σύγχρονη τάση όλο και περισσότερων ταινιών να στρέφονται στην ίδια θεματολογία (τη τελευταία δεκαετία το εξαιρετικό σουηδικό Άσε το κακό να μπει, η πολύ ενδιαφέρουσα στιλιστικά Κορεάτικη Δίψα και το Byzantium εξερεύνησαν με ιδιαίτερη ευαισθησία τις συμβάσεις και τα μοτίβα του είδους, ο παλαίμαχος Ντάριο Αρτζέντο επέστρεψε στον κόμη Δράκουλα, ενώ ακόμα και ο καθαρά εμπορικός κινηματογράφος επίσης δεν έμεινε αδιάφορος- το Λυκόφως, η εισπρακτική επιτυχία του οποίου δεν είναι άσχετη με το ότι εκμεταλλεύτηκε τους σεξουαλικούς και φετιχιστικούς συσχετισμούς του μύθου -η δίψα για αίμα- προσαρμόζοντάς το έστω αδέξια και επιφανειακότατα σε μια teen culture.)

jarmusch02

Σε μια τέτοια διαβρωτική εποχή, ο Τζάρμους αγνοεί συνειδητά την τόσο τετριμμένη αυτή pulp παραφιλολογία- σε ορισμένες σκηνές μάλιστα (η αχόρταγη, μεταφορικά και κυριολεκτικά μικρή αδελφή της Τίλντα Σουίντον) την παρωδεί συνειδητά. Θυμάται ξανά την ξεχασμένη καταβολή τους, που βρίσκεται στο γερμανικό ιδεαλισμό, την μελαγχολική γοτθική λογοτεχνία και βέβαια τους υπέροχους Άγγλους ρομαντικούς. Οι βρυκόλακες του Τζάρμους είναι παιδιά του ρομαντισμού, μελαγχολικά και φοβισμένα. Το ανοίκειο και τρομακτικό δεν είναι πια η δική τους ύπαρξη, αλλά τα όσα τους περιβάλλουν. Ο αφηγητής δίνει την εντύπωση ότι ανήκει όχι στον σύγχρονο, αλλά στον δικό τους ονειρικό κόσμο, γεμίζοντας την ταινία με υπέροχες αναφορές, στον γερμανικό εξπρεσσιονισμό, τη Μαίρη Σέλλεϋ, τον Φάουστ και το Βύρωνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια ταινία με τόσες πολλές λογοτεχνικές αναφορές, ο πιο αναγνωρίσιμος βρικόλακας της δυτικής λογοτεχνίας (αναφέρομαι φυσικά στον Δράκουλα), απουσιάζει εντελώς.

Οι βρικόλακες του Τζάρμους δεν είναι τέρατα αλλά στοχαστικές φύσεις, καταραμένες σε μόνιμη δίψα και ανεκπλήρωτη ερωτική επιθυμία. Όπως όλοι οι ήρωες του, είναι νεκροί, φαντάσματα που μάταια προσπαθούν να υπάρξουν.

Σε λίγο καιρό κοντά σας με νέο ηλεκτρονικό τεύχος στο mag.frear.gr

Mag.frear.gr – Τα ηλεκτρονικά μας τεύχη