«Εις μνήμην (Πάσχα 1915)»
Ένα ποίημα του Έντουαρντ Τόμας (1878 – 9 Απριλίου 1917)
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη
Όταν ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Έντουαρντ Τόμας ήταν τριάντα εννέα ετών και με μια οικογένεια η οποία εξαρτιόταν, και οικονομικά, αποκλειστικά από αυτόν. Το 1915 στρατολογήθηκε και σύντομα προωθήθηκε στο μέτωπο σε θέση αξιωματικού. Πριν φύγει για τη Γαλλία, ο Τόμας έγραψε όλα τα ποιήματα για τα οποία είναι διάσημος πλέον, αλλά με τραγικό τρόπο, σκοτώθηκε στη μάχη του Αράς, σαν σήμερα, πριν ακριβώς από έναν αιώνα, στις 9 Απριλίου 1917.
Εις μνήμην (Πάσχα 1915)
Τα λουλούδια μαζεμένα το σούρουπο στο δάσος
Αυτό το Πάσχα θυμίζει τους άντρες,
Τώρα μακριά απ’ το σπίτι, οι οποίοι, με τις αγαπημένες τους, θα έπρεπε να
βρίσκονταν μαζί, κάτι που δεν θα συμβεί ποτέ ξανά.
Το «Εις μνήμην (Πάσχα 1915)», είναι ένα σύντομο ποίημα προβληματισμού. Η παρουσία των λουλουδιών στο δάσος χάνεται για πάντα εξαιτίας του πολέμου. Ο Έντουαρντ Τόμας, παραγωγικός κριτικός και συγγραφέας πριν από το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, βρήκε μέσα στην ομορφιά της αγγλικής υπαίθρου, στη φύση και την αγροτική ζωή, μια πηγή βαθιάς έμπνευσης για το έργο του. Ζούσε στο Earlsfield με την οικογένειά του, αφού τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός του, αψήφησαν τις επιθυμίες των γονέων τους και παντρεύτηκαν. Έγραψε μερικά αξιόλογα βιβλία σχετικά με την αγροτική ζωή και την αγγλική εξοχή, ανακαλύπτοντας την ποίηση αργά στη ζωή του, και με την προτροπή του Αμερικανού ποιητή, Ρόμπερτ Λι Φροστ.
Το «In Memorium (Easter 1915)», κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για ένα ποίημα μνήμης. Το Πάσχα, όπου γιορτάζεται ο θάνατος και η ανάσταση του Χριστού, είναι η πιο σημαντική ημερομηνία στο χριστιανικό ημερολόγιο, ένας χρόνος κατάλληλος για βαθύτερο και ευρύτερο προβληματισμό σχετικά με την πολυεπίπεδη έννοια της θυσίας. Η παρουσία των λουλουδιών θυμίζει στον ποιητή την απουσία πολλών στρατιωτών που βρίσκονται στο εξωτερικό σε πολεμική αποστολή. Η απώλεια των ανδρών σημαίνει ένα τέλος για τους περιπάτους με την ερωμένη τους ή ακόμα και για τη δυνατότητα της αγάπης. Αυτό που θρηνείται εδώ, είναι η απώλεια εκείνων που δίνουν αυτή την όμορφη σκηνή. Ένα ζοφερό συμπέρασμα, μια φοβερή αίσθηση απώλειας, με κάποιες σχέσεις να τελειώνουν για πάντα από τον πόλεμο, και κάποιες σχέσεις που μπορούσαν να υπάρξουν, αλλά δεν θα υπάρξουν ποτέ. Ο Έντουαρντ Τόμας προσφέρει στον αναγνώστη μια γεύση από έναν ευτυχισμένο κόσμο, προφανώς για να κάνει σαφέστερη την αντίθεση με την πραγματική φρίκη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου!
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]
