Ξένες ταινίες που προβλήθηκαν στις ελληνικές αίθουσες (με αξιολογική σειρά)
– Λεβιάθαν (2014, Ρωσία, σκην.: Αντρέι Ζβιαγκνίτσεφ). Η μακρά παράδοση της ορθοδοξίας που συμπλέκεται με τον πολιτικό εξτρεμισμό, τα ηθικά διλήμματα και τον κοινωνικό σχολιασμό, όλα αυτά αποτυπωμένα με συμβολικό, άρα περισσότερο με τρόπο φιλοσοφικό μέσα από τα πλάνα της ρωσικής φύσης από έναν σκηνοθέτη που ξεκίνησε από τα τηλεοπτικά πλατώ.
– Χειμερία Νάρκη (2014, Τουρκία, σκην.: Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν). Υποκριτική, διανόηση, Ανατολία: Τρεις όροι για να υπάρξει εσωτερικό δράμα στα βάθη της τόσο περίπλοκης μα και αντιφαντικής τουρκικής ψυχής. Πλάνα μυσταγωγικά της φύσης. Ο τουρκικός πολιτισμός (αρχιτεκτονική, γλώσσα, ηθική) στα καλύτερά του.
– Mad Max: Ο Δρόμος της Οργής (2015, Αυστραλία/ ΗΠΑ, σκην.: Τζωρτζ Μίλλερ). Συνήθως τα σίκουελ σπάνια ανταγωνίζονται τα πρώτα έργα. Υπάρχουν βέβαια εξαιρέσεις, όπως συμβαίνει με το Άλιεν 4 και με αυτήν την ταινία: παραβολικός λόγος για τα όρια και τις αντοχές του πλανήτη. Η μεγάλη παράδοση του αμερικάνικου κινηματογράφου είναι εδώ με όλη τη μυθολογία των εντυπωσιακών σκηνών καταδίωξης που συχνά θέτουν το αμείλικτο ερώτημα: πώς ο σκηνοθέτης κατάφερε να ενορχηστρώσει όλα αυτά με τόσο εντυπωσιακό αποτέλεσμα;
– Η Σιωπηλή Δολοφόνος (The Assassin, 2015, Ταϊβάν, Κίνα, Χονγκ-Κόνγκ, Γαλλία, σκην:Χσιάο-Χσιέν Χου).
– Νιότη (Youth, 2015, Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία, Μ. Βρετανία, σκην.: Πάολο Σορεντίνο).
Ελληνικές ταινίες που προβλήθηκαν στις ελληνικές αίθουσες (με αξιολογική σειρά)
Καταμετρημένες δεκαοχτώ (18) ελληνικές ταινίες μεγάλου μήκους για τη χρονιά του 2015. Οξύμωρο θα έλεγε κανείς. Λογικό μέσα στην αμετροέπεια της ελληνικού ήθους, θα αντέτεινε κάποιος άλλος. Χρειάζονται περισσότερα εργαλεία από τα μαθηματικά και τα οικονομικά δεδομένα για να εξηγηθεί αυτό το αντιφατικό φαινόμενο: από τη μια, καταρρέουσα οικονομία και θνήσκουσα ταυτότητα και από την άλλη υπερπαραγωγή ταινιών. Μια ματιά στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου εντοπίζει κάτι ανάλογο: λίγο πριν την κατάρρευση του ΠΕΚ, στα 1970-1972, ο ελληνικός κινηματογράφος είχε αγγίξει το ανώτατο όριο ετήσιας παραγωγής.
– Ο Αστακός (The Lobster, 2015, Ιρλανδία, Ελλάδα, Μ.Βρετανία, Γαλλία, Ολλανδία, ΗΠΑ). Είναι ελληνική ταινία με όρους όπως τίθενται προσώρας από το καταστατικό του ΕΚΚ (γλώσσα, μέλη συνεργείου) ή αντίθετα το υπερβαίνει; Όποιο σκέλος του ερωτήματος απαντηθεί θετικά ή αρνητικά θα δώσει ανάλογες απαντήσεις με συνακόλουθα υποερωτήματα. Αυτό που αναδεικνύεται με τον Αστακό περισσότερο από άλλες ταινίες είναι πώς η υπέρβαση των εθνικών ορίων μπορεί να αποτελεί προσπάθεια αντιμετώπισης υπαρχουσών αδιεξόδων οικονομικής μόνον φύσης ή, αντίθετα, συνομιλίας με άλλες παραδόσεις; Και σε αυτήν την περίπτωση, πώς αλλάζει η ελληνικότητα; Πώς τα αγγλικά ή τα γαλλικά φέρουν εντός τους ιδέες και έννοιες της ελληνικής παράδοσης της αγάπης, του κοινοτισμού και το βάρος του μέτρου που είναι ο άνθρωπος; Και πώς συνδέεται η αλληγορία με τη φύση και τις καταστατικές αρχές της νεωτερικότητας και της βίας;
– Chevalier (2015, σκην.: Αθηνά-Ραχήλ Τσαγγάρη). Έτερη ταινία του σεναριογράφου Ευθύμη Φιλίππου που συνομιλεί υπόγεια με την προηγούμενη.
– Τετάρτη 04:45 (σκην.: Αλέξης Αλεξίου).
– Νορβηγία (σκην.: Γιάννης Βεσλεμές).
Ταινίες τεκμηρίωσης
– Αρκαδία Χαίρε (2015, σκην.: Φίλιππος Κουτσαφτής). Παρά την αποδοχή της προηγούμενης ταινίας (Αγέλαστος Πέτρα) από την κριτική και το κοινό, πανεπιστημιακοί, όπως ο Δημήτρης Πλάντζος στο βιβλίο του Οι αρχαιολογίες του κλασικού, στάθηκαν επικριτικοί για την αναπαραγωγή μιας ρομαντικής θέασης της αρχαιολογίας που περισσότερο εγκλωβίζει. Ο Κουτσαφτής πιστός και αυτός στο όραμά του, όπως οι πανεπιστημιακοί, συνεχίζει ακάθεκτος.
– Agora. Από τη Δημοκρατία στις Αγορές (2014, σκην.: Γιώργος Αυγερόπουλος). Με δωρεάν προβολή τις ημέρες του δημοψηφίσματος, αφού προηγουμένως είχε προβληθεί από κρατικά κανάλια της Βόρειας Ευρώπης, ο Αυγερόπουλος σώζει τη χαμένη τιμή της ελληνικής δημοσιογραφίας μέσα από μια λέξη άγνωστη στους θεράποντες του επαγγέλματος: την ερευνητικότητα.
Ταινίες παράλληλου κυκλώματος (διαδίκτυο, φεστιβάλ, dvd)
– Τα μυαλά που κουβαλάς (Inside out, 2015, ΗΠΑ, σκην.: Πητ Ντόκτερ). Σπανίως ταινία εμψυχωμένων σχεδίων καταφέρνει να μιλά ταυτόχρονα σε μικρούς και μεγάλους με αυτό το διττό τρόπο: από τη μια απλοϊκότητα της αφήγησης και από την άλλη φιλοσοφικό βάθος, ψυχολογική ένταση και αισθητική απόλαυση.
– Slow West (2015, Μ.Βρετανία, Ν. Ζηλανδία, σκην.: Τζον Μακλίν). Σπάνια επίσης βλέπεται στον κινηματογράφο ο αντιηρωισμός με το ρομαντισμό, ή το γουέστερν από την ανάποδη κυριολεκτικά (γυρίστηκε στη Ν. Ζηλανδία)
– Η μητέρα μου (Mia madre, 2015, Ιταλία, Γαλλία, σκην.: Νάνι Μορέτι). Σοφά ζυγισμένο ανάμεσα στην αυτοαναφορικότητα και τον κοινωνικό σχολιασμό ενώνει τρεις γενιές ευρωπαϊκής (και κινηματογραφικής) ιστορίας, των αρχών, του μέσου του 20ου αιώνα και των αρχών του 21ου αιώνα.
– Χωρίς μέτρο (Whiplash, 2014, ΗΠΑ, σκην.: Ντάμιεν Σαζέλ).
– Χώρα θαυμάτων (Wonderland, 1999, M.Βρετανία, σκην.: Μάικλ Γουιντερμπόττομ).
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]