frear

Οι ταινίες του 2019 – επιλέγει ο Αχιλλέας Ντελλής

Ξένες ταινίες με αξιολογική σειρά

1. Παράσιτα του Μπονγκ Τζουν-χο. Μακράν η καλύτερη ταινία της χρονιάς. Στιβαρή και με εκτόπισμα σε πολλά επίπεδα: φιλοσοφικά και δευτερευόντως κοινωνιολογικά. Με την έννοια αυτή τα συνήθη εργαλεία της μαρξιστικής και κοινωνιολογίζουσας προσέγγισης δεν είναι αρκετά για να σκάψει κανείς βαθιά στο υπόστρωμα της ταινίας (το επιχείρημα της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης από την άρχουσα δεν πείθει, δεν είναι αρκετό). Χρειαζόμαστε εργαλεία της σημειωτικής (τι δουλειά έχουν τα κινητά και τα σήματα μορς στην αρχή και στο τέλος της ταινίας), της φιλοσοφίας (π.χ. τι δουλειά έχει ο οικειοθελής εγκλωβισμός του πατέρα σε μια αντιστροφή του πλατωνικού σπηλαίου; Πώς κατακτάται η αυτογνωσία στον άνθρωπο; Με την μοναξιά; Με την τεχνολογία; Με τη βοήθεια της οικογένειας;).

2. Η Ευνοούμενη του Γιώργου Λάνθιμου. Ο Λάνθιμος εισερχόμενος στο απόλυτο μύθο τη αγγλοσαξονικής αφήγησης, το μύθο της βασιλείας, επιχειρεί να απαλλαχθεί από ό,τι ελληνικό κουβαλούσε· φευ, το κεντρικό πρόβλημα της ελληνικής ταυτότητας που είναι η σχέση με την πραγματικότητα λειτουργεί σαν ευχή και κατάρα για τον Λάνθιμο που αναζητά σινεφιλικούς τρόπους αναπαράστασης μιας ιστορικής πραγματικότητας.

3. Πόνος και δόξα του Πέδρο Αλμοδόβαρ. Αυτοβιογραφία και σύνοψη φιλμικής γλώσσας του Αλμοδόβαρ με τη συνήθη δόση της Τέχνης, του έρωτα που γίνεται Τέχνη, των αδιεξόδων της προσωπικής ζωής που γίνονται Τέχνη.

4. Το πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται της Σελίν Σιαμά. Δεν έχω δει πιο μαεστρική εισαγωγή δραματικού προσώπου τα τελευταία χρόνια από αυτόν της απομονωμένης κοπέλας, ειδικά καθώς η κάμερα ακολουθεί τις πλάτες και την πατατούκα της να σκιαγραφούν το χαρακτήρα της, καθώς αυτή εξορμά στην απόκρημνη ακρογιαλιά. Το μυστήριο και ο υποβλητικός ρυθμός μεγιστοποιούνται συνεχώς στην ταινία γύρω από άξονες: πώς καθορίζεται το όριο της αναπαράστασης και της ζωής, της μορφής της τέχνης και του βάθους των αισθημάτων. Καταστροφή και απώλεια και ρόλοι Πυγμαλίωνα που εναλλάσσονται ανάμεσα σε δύο γυναίκες συνθέτουν αυτήν την ταινία που συνοδεύεται από τη συνήθη γαλλική μεγαλοστομία για το Υψηλό και το Ωραίο που αρέσει στους Έλληνες.

5. Ο Ιρλανδός του Μάρτιν Σκορσέζε. Εν μέρει φλύαρος για δύο ώρες, εν μέρει υπέρμετρα φιλόδοξος για την απεικόνιση μιας τοιχογραφίας του 20ού αιώνα, ο Σκορσέζε διασώζει μια αποτυχία στα τελευταία ογδόντα λεπτά, όταν εισέρχεται στο βασίλειο της προσωπικής αναζήτησης· τότε το έπος αποκτά σύνθεση και νόημα.

6. Δυστυχώς απουσιάζατε του Κένεθ Λόουτς. Ένας ελαφρά διαφορετικός Λόουτς, που άφησε όλα τα αριστερά κελεύσματα, για να γυρίσει πίσω σε αξίες, θα έλεγε κανείς, συντηρητικές, της οικογένειας.

7. Οικογενειακή Ευτυχία Α.Ε. του Βέρνερ Χέρτσογκ. Θαυμάζω αυτόν τον εκκεντρικό Γερμανό, που παίρνοντας μια ψηφιακή κάμερα στην Ιαπωνία, στη χώρα που είναι έτη φωτός μπροστά στην τεχνολογία και στα αυστηρά και περιοριστικά ήθη, κινηματογράφησε μια αλληγορία της Δύσης για τη μοναξιά και την έλλειψη ανθρωπιάς.

Ελληνική ταινία

Η δουλειά της του Νίκου Λαμπότ. Από το 2009 και για δέκα χρόνια οι «ταινίες της κρίσης» αποτέλεσαν ένα σώμα κειμένων για την καταβύθιση στο έρεβος της οικονομικής δυσπραγίας. Με τη Δουλειά της ο Λαμπότ, προαναγγέλει την ανάβαση από το σκότος και με έναν αντίστροφο τρόπο την κατάβαση σε πιο οντολογικό, γνωσιολογικά και ηθικά ζητήματα που δεν έκαναν οι «ταινίες της κρίσης».

Ντοκιμαντέρ

Παιχνίδι της τύχης της Προυν Νουρί. Η περιπέτεια μιας Γαλλίδας γλύπτριας μου θύμισε το ελυτικό τρίπτυχο Τέχνη, τύχη, τόλμη.

Παράλληλο κύκλωμα (Διαδίκτυο)

Διαζύγιο αλά ιταλικά (1961) και Ατιμασμένη και Εγκαταλελειμμένη (1964), αμφότερες σε σκηνοθεσία του Πιέτρο Τζέρμι.

[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.] 

Σε λίγο καιρό κοντά σας με νέο ηλεκτρονικό τεύχος στο mag.frear.gr

Mag.frear.gr – Τα ηλεκτρονικά μας τεύχη